Rib and Sea

Επιμέλεια : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Γνώρισα την φιλόλογο Φωτεινή Καϊμάκη πριν από μερικά χρόνια, στην προσπάθειά μου να αντλήσω πληροφορίες για τα ελληνόφωνα χωριά του Σαλέντο και της Καλαβρίας τα οποία επρόκειτο τότε να επισκεφτώ. Ποτέ δεν μπορούσα ωστόσο να φανταστώ ότι η εξαίρετη αυτή φιλόλογος είχε βάλει σκοπό στη ζωή της να αναδείξει την ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό των γκρεκάνων της Κάτω Ιταλίας, περισσότερο γνωστή σε μας με το όνομα "Μεγάλη Ελλάδα" (Magna Grecia).

Η Φωτεινή Καϊμάκη επισκέπτεται τα χωριά του Σαλέντο και της Καλαβρίας, ανελλιπώς, από το 1994. Κατά την διάρκεια των 21 αυτών ετών διείσδυσε με τη ματιά της φιλολόγου, της ερευνήτριας και της φωτογράφου στη ζωή των ελληνοφώνων της Κάτω Ιταλίας και, όπως λέει η ίδια, έγινε αναπόσπαστο σχεδόν κομμάτι τους. Αποτέλεσμα αυτών των συνεχών επισκέψεων και της ευλαβικής προσέγγισής της στη γλώσσα, τους ανθρώπους, την ιστορία και τον πολιτισμό που διαφύλαξαν σαν κόρη οφθαλμού οι Έλληνες της Κάτω Ιταλίας, ήταν η έκδοση του βιβλίου της με τίτλο "Η Ελλάδα του Σαλέντο" και, προσφάτως, ένα ακόμη πολύτιμο βιβλίο - παρακαταθήκη πολιτισμού - με τον τίτλο "Με τη φτερούγα του ταξιδιού", ένα πολυτονικό βιβλίο-μνημείο, στην παρουσίαση του οποίου είχα την ευκαιρία, την τύχη και την τιμή να παραστώ το απόγευμα της Παρασκευής 10 Νοεμβρίου 2017 στο κατάμεστο αμφιθέατρο του μουσείου της Ακρόπολης. Μια εκδήλωση που θα αναρτήσω, σύντομα ελπίζω (λόγω της μεγάλης χρονικής διάρκειας), στον λογαριασμό μου στο YouTube.

Στην προχθεσινή μας συνάντηση, στο σπίτι-μουσείο της Φωτεινής, ήταν παρόντες ο οδοντίατρος Bruno Traclό και ο φιλόλογος Salvino Nucera, δύο Γκρεκάνοι που ήρθαν επί τούτου από την Ιταλία για να δώσουν το "παρών" στην παρουσίαση του νέου της βιβλίου. Με τον Bruno, μάλιστα, είχα μια ενδιαφέρουσα συζήτηση στη Bova Marina της Καλαβρίας κατά την διάρκεια της επίσκεψής μας εκεί τον Μάρτιο του 2015 https://www.youtube.com/watch?v=3Gm3zXmRSNs

Δεν ξέρω τί να πρωτογράψω πάντως για την προσπάθεια της Φωτεινής Καϊμάκη η οποία, μεταξύ των άλλων, μετέδωσε την αγάπη της για τους ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας στους μαθητές της που, φτασμένοι πια σήμερα καλλιτέχνες και μουσικοί, τίμησαν την καθηγήτριά τους δίνοντας το "παρών" στην πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου της, παίζοντας και ερμηνεύοντας γκρεκάνικα τραγούδια!

Από την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχα με την Φωτεινή Καϊμάκη, το πρωί του Σαββάτου, κράτησα την πίστη της πως όσο ζουν οι Γκρεκάνοι θα ομιλείται και η γλώσσα τους, που έλκει την καταγωγή της από την αρχαία Ελλάδα. Κράτησα τον καταγγελτικό λόγο και την οδύνη της για τα μνημεία πολιτισμού της Πούλιας και της Καλαβρίας, που καταστρέφονται εξ αιτίας της αδιαφορίας των υπευθύνων, για το ανηλεές κυνηγητό της γλώσσας των Γκρίκο, εκ μέρους της Παππικής Εκκλησίας που είχε απαγορεύσει την χρήση της "υποδεέστερης" γκρεκάνικης γλώσσας ενώ απειλούσε τους παραβάτες με κόψιμο της γλώσσας τους! Κράτησα την οργή της για τον τρόπο με τον οποίον οι λατίνοι κυνήγησαν το γκρεκάνικο στοιχείο της Κάτω Ιταλίας θεωρώντας πως οι Γκρεκάνοι είναι συνέχεια των βυζαντινών, άρα υποδεέστεροι, ως προς την καταγωγή τους!

Κράτησα επίσης την γεμάτη συγκίνηση αναφορά της τον στον αείμνηστο καθηγητή Salvatore Sicurο τον οποίον επίσης συνάντησα τον Ιούνιο του 2013, στo πρώτo εκείνο ταξίδι μας στα χωριά του Salento http://www.ribandsea.com/face/1649-kathigitis-salvatore-sicuro-to-onoma-tou-itan-sotiris-sigouros

Ακούστε όμως ολόκληρη την συζήτηση που είχα με την φιλόλογο Φωτεινή Καϊμάκη και τους δύο Γκρεκάνους καλεσμένους της. Τον οδοντίατρο Bruno Traclό και τον φιλόλογο Salvino Nucera.