Κείμενο - Φωτογραφίες - Βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Μουσική : Γιώργος Ρήγος.
Η Ικαρία είναι ένα ξεχωριστό, ένα ιδιαίτερο νησί που δεν έχει ίσως όμοιό του στον χώρο του Αιγαίου. Αν μάλιστα με ρωτήσει κάποιος γιατί το λέω αυτό, δεν θα ξέρω τι να του απαντήσω! Είναι πολλά μικρά πράγματα μαζί που κάνουν ένα τόπο ξεχωριστό και που, τις περισσότερες φορές, αν δεν παραμείνεις σ' αυτόν για κάποιο χρονικό διάστημα, δεν σου αποκαλύπτονται. Ένας τέτοιος τόπος είναι η Ικαρία. Ένα νησί στο οποίο σταματήσαμε στο παρελθόν με το φουσκωτό, εν πλω προς Πάτμο, Μαράθι και Αρκιούς, αλλά δεν είχαμε την ευκαιρία να το ανακαλύψουμε στο σύνολό του.
Με το αυτοκινούμενο έχει ανοίξει εδώ και μερικά χρόνια μια άλλη παρένθεση, ένας εναλλακτικός τρόπος μετάβασης και γνωριμίας των νησιών του Αιγαίου. Βοηθούντων και των δωρεάν ειστηρίων, φυσικά, που μας παρέχουν οι ναυτιλιακές εταιρείες που προβάλλονται στα διαδικτυακά περιοδικά "Rib and Sea" και "Camper Life". Γιατί είναι προφανές ότι χωρίς αυτά το κόστος μεταφοράς του αυτοκινούμενου θα ήταν απαγορευτικό, με δεδομένη τη σημερινή τραγική οικονομική κατάσταση.
Στην Ικαρία πήγαμε πάντως με το εξαιρετικό "Νήσος Ρόδος" της "Hellenic Seaways". Ένα πλοίο που το χάρηκα για την ευχέρεια που παρέχει στη φόρτωση των οχημάτων και για τους, λιτούς μεν, πλην μεγάλους εσωτερικούς χώρους του. Αναφέρομαι στην ευχέρεια της φόρτωσης γιατί το αυτοκινούμενο δεν χρειάζεται εδώ να μπει στο πλοίο με την όπισθεν, αφού το μεγάλο πλάτος και η διαρρύθμιση του γκαράζ είναι τέτοια που επιτρέπει σε ένα όχημα, με τις διαστάσεις ενός camper, να κινηθεί περιμετρικά και να παρκάρει ώστε να είναι έτοιμο για την αποβίβαση. Αυτό ακριβώς το πλεονέκτημα του "Νήσος Ρόδος" "ευθύνεται" για τις γρήγορες φορτώσεις-εκφορτώσεις και τις μηδενικές καθυστερήσεις του στα λιμάνια όπου προσεγγίζει.
Φθάσαμε στο λιμάνι του Αγίου Κηρύκου, αφού το πλοίο έπιασε πρώτα στη Σύρο, τη Μύκονο και την Πάτμο. Ήταν η πρώτη φορά που περάσαμε τον Τσικνιά με απόλυτη σχεδόν μπουνάτσα! Πράγμα εντελώς απίθανο γι' αυτή την περιοχή του Αιγαίου! Είναι γνωστές άλλωστε οι θαλασσοταραχές και τα μπουγέλα που έχουν φάει οι θαλασσοταξιδευτές καθώς προσεγγίζουν ή περνούν ανοικτά των ακτών της Ικαρίας. Ο τεράστιος ορεινός όγκος του νησιού αυτού δημιουργεί προφανώς τα έντονα καιρικά φαινόμενα που έχουν ταλαιπωρήσει και εμάς στο παρελθόν.
Διανυκτερεύσαμε το πρώτο βράδυ στο χωμάτινο τμήμα του λιμανιού χωρίς να μας ενοχλήσει κανείς. Μας έκανε μόνο εντύπωση η απίστευτη ζέστη, κάτι το εξωπραγματικό για την Ικαρία! Το πρωί της επομένης αποφασίσαμε να εξερευνήσουμε το νησί, οδηγώντας δεξιόστροφα, μολονότι γνώριζαμε ότι ο δρόμος που κόβει καθέτως τα ψηλά βουνά της Ικαρίας και συνδέει τον Άγιο Κήρυκο με τον Εύδηλο δεν ήταν και... αουτοστράντα! Σκοπεύαμε να διανυκτερεύσουμε στον Εύδηλο και να περιπλανηθούμε, αρχικώς, στο νότιο τμήμα της Ικαρίας χρησιμοποιώντας το "παπί". Στη συνέχεια θα επιστρέφαμε με το camper στον Άγιο Κήρυκο, ακολουθώντας τον δρόμο που πηγαίνει παράλληλα με τις βορειοανατολικές παραλίες, περνάει πάνω από τον βόρειο ορεινό όγκο και καταλήγει στα Θέρμα.
Αφήσαμε λοιπόν πίσω μας τον Άγιο Κήρυκο ενώ εγώ είχα αρχίσει να ανησυχώ βλέποντας την κατάσταση και τις διαστάσεις του οδικού δικτύου. Ο δρόμος ακολουθεί στην αρχή τη νοτιοδυτική ακτογραμμή, μέχρι το χωριό Ξυλοσύρτης, και στη συνέχεια αρχίζει η... Κύρου ανάβασις! Μπορεί να κάνω και λάθος, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει τόσο μεγάλος ορεινός όγκος σε άλλο νησί, πλην βεβαίως της Κρήτης! Για δε το οδικό δίκτυο, στο σύνολό του, δεν μπορούν σίγουρα να καυχώνται οι Ικαριώτες ότι είναι καν στα όρια του αξιοπρεπούς! Μάλλον το νησί έχει καταβάλλει βαρύ τίμημα για τις αριστερές κομματικές πεποιθήσεις των κατοίκων του...
Αφού περάσαμε από σημεία απείρου φυσικού κάλλους και δέους, "κρεμασμένοι" σχεδόν με το μεγάλο όχημα πάνω από αχανείς χαράδρες και γκρεμούς, φθάσαμε τελικώς στον Εύδηλο έχοντας διασχίσει το μισό... άγριο "ουέστ" του Αιγαίου.
Κι' εκεί που περιμέναμε ένα ελαφρύ έστω αεράκι, πέσαμε στον καύσωνα της Σαχάρας! Η θάλασσα είχε ενωθεί απολύτως με τον ουρανό και δεν ξεχώριζες πού τελειώνει η μία και πού αρχίζει ο άλλος! Αδύνατον να πιστέψω ότι ήμαστε στην καρδιά των μελτεμιών και έσκαγε ο τζίτζικας! Πάρκαρα το αυτοκινούμενο στον εξωτερικό λιμενοβραχίονα και βγήκαμε σε αναζήτηση... ΑΤΜ! Εδώ τα capital controls είναι πιο χαλαρά, όχι γιατί μπορείς να τραβήξεις περισσότερα χρήματα, αλλά γιατί δεν υπάρχουν οι ουρές που τσακίζουν την υπομονή και την αξιοπρέπεια των συνταξιούχων. Αν ήξεραν οι πολιτικοί της υποτέλειας πόσο κακό προκάλεσαν στον κόσμο, θα έψαχναν μέρος να κρυφτούν και δεν θα συνέχιζαν να βγαίνουν στα μπαλκόνια μοιράζοντας ψεύτικες υποσχέσεις προς άγραν κορόϊδων και ψήφων. Αλλά ποιος έχασε το φιλότιμο και τη στοιχειώδη ευθιξία για να τα βρουν αυτοί;
Το "παπί" ανέλαβε στη συνέχεια αυτό που ξέρει τόσο καλά να κάνει. Οικονομία στα καύσιμα, ευελιξία, εύκολη στάθμευση, όπου έκρινα ότι το τοπίο άξιζε να φωτογραφηθεί και, το κυριότερο, ψευδαίσθηση δροσιάς. Οι παραλίες άρχισαν να περνούν η μία μετά την άλλη, η μία καλύτερη από την άλλη, μέχρι να καταλήξουμε στο πιο τουριστικό χωριό της Ικαρίας, τον Αρμενιστή. Κάμπος, Γιαλισκάρι, Μεσαχτή, Λιβάδι. Εδώ συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός ντόπιων και ξένων επισκεπτών. Μας έμεινε μόνο η απορία πώς να είναι αυτές οι παραλίες όταν φυσά το μελτέμι. Μέχρι να φύγουμε πάντως από το νησί, μελτέμι δεν είδαμε!
Μετά τον αναπτυγμένο τουριστικώς Αρμενιστή, ο δρόμος ακολουθεί την βορειοδυτική ακτή μέχρι το Νας, όπου βρίσκονται και τα ερείπια του ναού της Αρτέμιδος. Εντύπωση μας προκάλεσε κι' εδώ η ένδειξη ότι απαγορεύεται αυστηρώς ο γυμνισμός, μία από τις εμμονές των Ικαριωτών οι οποίοι έχουν περιορίσει τους γυμνιστές στην παραλία του Άη Γιώργη, κάτω από το Ιερό του Δράκανου, στο απώτατο βορειοανατολικό άκρο του νησιού. Ούτε λεπροί να ήταν!
Από το Νας και μετά, μέχρι το Καρκινάγρι, ο δρόμος δεν παίζεται! Κάναμε μάλιστα το λάθος και εκ δύο κακών επιλέξαμε το χείριστο! Το ένα κακό ήταν ο δρόμος που περνάει από το Νας και ακολουθεί σε κάποια απόσταση τη νοτοδυτική ορεινή ακτογραμμή, και το χείριστο ο δρόμος που ξεκινάει στο ύψος του Αρμενιστή, περνάει από τον Χριστό των Ραχών και μέσω του φράγματος στο Πέζι καταλήγει στο Καρκινάγρι. Εμείς, μέσα στην άγνοιά μας, επιστρέψαμε στον Αρμενιστή και επιλέξαμε τον χείριστο, για να πάμε, και τον κακό για να επιστρέψουμε.
Και οι δύο δρόμοι (ο Θεός να τους κάνει) είναι χώμα με πέτρες, διανθισμένοι με μπόλικα νεροφαγώματα και λακκούβες. Μαύρος πας, κουραμπιές επιστρέφεις! Μόνιμη σκέψη μου ήταν τι θα κάναμε εάν μας έπιανε λάστιχο σε μια περιοχή όπου δεν υπήρχαν άνθρωποι, ούτε αυτοκίνητα, ούτε σπίτια, ενώ τα κινητά τηλέφωνα ήταν εντελώς άχρηστα αφού στην κόλαση δεν έχουν προβλέψει να τοποθετήσουν κεραίες κινητής τηλεφωνίας! Συναντήσαμε βεβαίως κάποιο ξεχασμένο μηχάνημα οδοποιίας στην επιστροφή, που καμωνόταν πως δουλεύει, αλλά ένας Θεός μόνο γνωρίζει πότε ο ορεινός αυτός κατσικόδρομος θα πάρει μορφή αξιοπρεπούς δρόμου. Λέγεται μάλιστα ότι τα μηχανήματα άρχισαν και πάλι να λειτουργούν μετά από το προσωπικό ενδιαφέρον που έδειξε ο Πάνος Καμμένος λόγω του ότι η Ικαρία είναι ο τόπος καταγωγής της δεύτερης συζύγου του. Δεν έχουν άδικο λοιπόν αυτοί που λένε ότι για να πετύχεις κάτι σ' αυτή τη χώρα πρέπει να έχεις μπάρμπα στην Κορώνη!
Αν εξαιρέσει πάντως κανείς τον τριτοκοσμικό δρόμο, το τοπίο είναι μαγικό. Άγρια ψηλά βουνά και στα πόδια τους το απέραντο γαλάζιο να αδειάζει το μυαλό και να γεμίζει τις μπαταρίες της ψυχής. Κάπως έτσι φθάσαμε στο γραφικό Καρκινάγρι, με το λιλιπούτειο αλιευτικό του καταφύγιο, τη μικρή πλατεία πάνω στη θάλασσα και τα δύο καφενεία-εστιατόρια που προσφέρονται για ρέμβασμα, κουτσομπολιό, καλαμπούρι και πολιτική κουβέντα. Κάπου εκεί παρά λίγο να μπλεχτώ κι' εγώ, που είχα τη φαεινή ιδέα να κοντράρω έναν Αθηναίο ηλικιωμένο τουρίστα, νοσταλγό αποτυχημένων πολιτικών επιλογών. Πάνω που θα πιανόμασταν στα χέρια (που λέει ο λόγος δηλαδή) καβαλλήσαμε το "παπί" και ακόμη τρέχουμε. Έχουν δίκιο αυτοί που λένε πως ευτυχής άνθρωπος είναι αυτός που δεν ακούει και δεν καταλαβαίνει...
Στον Άγιο Δημήτρη, κοντά στον Χριστό των Ραχών, γνωριστήκαμε με δύο πρώην Αθηναίους που τα παράτησαν όλα και μετανάστευσαν στην Ικαρία. Φαινόταν η ικανοποίηση στα πρόσωπά τους. Μας είπαν ότι την επομένη θα γινόταν μεγάλο πανηγύρι στο χωριό, με φαγοπότι, χορό και γλέντι μέχρι πρωίας. Όταν τους είπαμε ότι στα πανηγύρια της Κάσου δεν πληρώνει κανείς το φαγητό, έμειναν να μας κοιτάζουν με ανοικτό το στόμα! Ήταν δύσκολο πάντως να δώσουμε το "παρών" σ' εκείνη τη γιορτή γιατί το πρόγραμμα της επόμενης ημέρας ήταν ήδη προκαθορισμένο.
Τους ρωτήσαμε να μας πουν ποιο είναι το χωριό που τα μαγαζιά είναι ανοικτά αλλά οι ιδιοκτήτες απουσιάζουν και μπορεί ο πελάτης να ψωνίσει μόνος του αφήνοντας στο ταμείο τα χρήματα. "Πάει αυτό, τελείωσε. Τώρα τα μαγαζιά τα έχουν άλλοι και αυτό το έθιμο δεν υπάρχει πια", ήταν η απάντηση.
Περάσαμε δύο νύχτες σε ένα άνοιγμα του δρόμου κοντά στο Γιαλισκάρι. Άλλο ένα αυτοκινούμενο, με ενοίκους μια οικογένεια από τη Γαλλία, ήταν δίπλα μας. Το απόγευμα της δεύτερης ημέρας, ενώ οι Γάλλοι είχαν φύγει από το αυτοκινούμενο κι' εγώ ήμουν ξαπλωμένος στη σοφίτα και ρέμβαζα από το παράθυρο τη θάλασσα, άκουσα τη σειρήνα ενός περιπολικού και κάποιον να με καλεί να του δείξω τα χαρτιά μας! Δύο αστυνομικοί στο περιπολικό και στην απέναντι πλευρά του δρόμου άλλοι δυο με πολιτικά. Δεν θέλω όμως να επαναλάβω εδώ αυτά που έγραψα σε ένα προηγούμενο άρθρο μου και να χάσω το κέφι μου. Αν έχετε την περιέργεια να μάθετε τι έγινε, διαβάστε εδώ και δείτε και το σχετικό βίντεο : http://www.ribandsea.com/campers/texnika-themata/1973-ypo-diogmon-ta-campers-stin-ikaria-eks-aitias-tis-agnoias-nomou
Αφήνοντας πίσω μας τον Εύδηλο και πριν πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής για τον Άγιο Κήρυκο, μέσω του ορεινού δρόμου του βορείου τμήματος της Ικαρίας, περάσαμε από το μοναστήρι της Οσίας Θεοκτίστης και το παρεκκλήσι της Θεοσκέπαστης, που βρίσκονται σε μια περιοχή με οργιώδη βλάστηση κοντά στο χωριό Σταύλος. Τρόπος του λέγειν "χωριό", δηλαδή, αφού τα περισσότερα σκόρπια σπίτια, χαρακτηρισμένα σαν "χωριά" στην Ικαρία, δεν δίνουν την εικόνα ενός ομοιογενούς οικισμού. Λεπτομέρειες για εκεινη την επίσκεψή μας θα διαβάσετε και θα δείτε εδώ : http://www.ribandsea.com/face/1976-maria-frazeskou-kalimaxou-o-fylakas-aggelos-tis-monis-theoktistis
Κάτι που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη στην Ικαρία είναι οι τεράστιοι βράχοι που υπάρχουν στο πουθενά, τοποθετημένοι ο ένας επάνω στον άλλον, από κάποιο γίγαντα, θαρρείς, με υπεράνθρωπες δυνάμεις! Κάποια εξήγηση, την οποία δεν είχα τον τρόπο να διασταυρώσω ήταν ότι, καθώς το χώμα υποχώρησε εξ αιτίας των ισχυρών βροχοπτώσεων, άφησε τις τεράστιες αυτές πέτρες να εμφανιστούν δίνοντας την εντύπωση πως κάποιος Κύκλωπας τοποθέτησε τη μία επάνω στην άλλη!
Αφού κατηφορίσαμε από το βουνό προς τη θάλασσα, περνώντας μέσα από το χωριό Καταφύγι, βγήκαμε στον παραλιακό δρόμο και τραβήξαμε βόρεια προς τον Φάρο. Ξαποστάσαμε για λίγο στην παραλία και μετά αποφασίσαμε να φθάσουμε με το camper μέχρι το Ιερό του Δράκανου. Μια βιαστική απόφαση που λίγο έλειψε να πληρώσουμε ακριβά και να μας χαλάσει ολόκληρο το ταξίδι! Θα έπρεπε κανονικά να πάμε ως εκεί με το "παπί", αλλά λίγο η ζέστη, λίγο η βαρεμάρα μου, άφησαν το μηχανάκι στη σχάρα.
Στην αρχή ο δρόμος ήταν σχετικά καλός. Σιγά σιγά όμως τη θέση του πήρε το χώμα και άρχισε να στενεύει επικίνδυνα. Δεν υπήρχε χώρος όχι για δεύτερο αυτοκίνητο αλλά ούτε για το ίδιο το camper, που με δυσκολία περνούσε δίπλα στα βράχια του βουνού και στα αγκάθια, με τις εξωτερικές ρόδες να απέχουν ελάχιστα από το χείλος του γκρεμού! Καταφέραμε μετά βίας και με την ψυχή στο στόμα να φθάσουμε στο Ιερό, αλλά το μυαλό μου ήταν στην επιστροφή. Δεν θέλω να την περιγράψω! Το τίμημα ήταν να ξηλωθεί το πλαστικό διακοσμητικό του πίσω δεξιού τροχού στην επαφή του με το βουνό καθώς εγώ κοιτούσα αριστερά προσπαθώντας να κρατήσω το μεγάλο όχημα μέσα στον δρόμο. Κάποια αυτοκίνητα, που έρχονταν από την αντίθετη κατεύθυνση, σταμάτησαν σε ένα μικρό άνοιγμα και οι οδηγοί τους μας κοιτούσαν με το στόμα ανοικτό. Από θαυμασμό για το "κατόρθωμά" μου να επιστρέψουμε σώοι και αβλαβείς ή από συμπόνοια για την βλακεία μου; Ποιος να ξέρει...
Στα Θέρμα, το κέντρο υδροθεραπείας της Ικαρίας, συναντήσαμε τον Δημήτρη Μπαρμπάτσαλο που είχε φθάσει ως εκεί ξεκινώντας από τον Βόλο με ένα Σουηδικό σκάφος αλουμινίου. Κάναμε παρέα, όσο χρόνο μας έμενε ακόμη πριν φύγουμε, και δώσαμε την υπόσχεση να συναντηθούμε τον χειμώνα στον Βόλο...