Επειδή πολλά γράφτηκαν στα sites, στα fora, στα blogs, στα μέσα κοινωνικής απομόνωσης και στο YouTube και ακόμη περισσότερα ειπώθηκαν στις μηχανές του κιμά των μέσων μαζικής εξαπάτησης, σχετικώς με το ατυχές συμβάν της Ερέτριας που είχε σαν συνέπεια τον θάνατο του Σήφη Βαλυράκη, σκέφτηκα να αναδημοσιεύσω ένα άρθρο μου που είχε δημοσιευτεί στο τεύχος Ιουνίου του περιοδικού "ΒΥΘΟΣ" με τίτλο "πόσο ασφαλή είναι τα φουσκωτά;".
Ιωσήφ Παπαδόπουλος
Πριν από δύο περίπου μήνες (Απρίλιος 1993) βρέθηκε στον Κορινθιακό, κοντά στην Πάτρα, ένα φουσκωτό σκάφος με πολυεστερική γάστρα μήκους 4.80 μέτρων. Το φουσκωτό ήταν άθικτο, η μανέτα του χειριστηρίου σε θέση full speed και το ρεζερβουάρ των καυσίμων κενό!
Λίγες ημέρες αργότερα βρέθηκε το πτώμα του ενός από τους δύο επιβαίνοντες, ενώ του άλλου, μέχρι την ώρα τουλάχιστον που συντάχθηκαν αυτές οι γραμμές, δεν είχε βρεθεί. Τι συνέβη και η "βάρκα γύρισε μόνη δίχως μέσα τον ψαρά;" Μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν για το τι μεσολάβησε από την ώρα που οι δύο φίλοι μπήκαν στο φουσκωτό για να επιστρέψουν στη βάση τους, μέχρι την ώρα που το σκάφος επέστρεψε "μόνο" του στην περιοχή της Πάτρας σπρωγμένο από τον μαίστρο του Κορινθιακού.
Πέρα όμως από τα αίτια που προκάλεσαν τη ναυτική αυτή τραγωδία, είναι πολύ πιθανό ο βιαστικός κριτής να θέσει σε αμφισβήτηση την ασφάλεια και αξιοπλοία των φουσκωτών σκαφών. Ας εξετάσουμε μαζί προσεκτικά μερικά στοιχεία για να μπορέσουμε να βγάλουμε με ασφάλεια κάποια αξιόπιστα συμπεράσματα.
1. Η μανέτα του χειριστηρίου ήταν σε θέση full speed. Σ' αυτή τη θέση η μανέτα δεν πάει "μόνη της". Κάποιος πρέπει να την "σπρώξει". Ποιος άλλος αν όχι ο κυβερνήτης του σκάφους;
2. Το quick stop ήταν στη θέση του. Προφανώς ο κυβερνήτης του φουσκωτού ήταν πολύ σίγουρος για τον εαυτό του - πολλοί από μας έτσι είμαστε - έχοντας αποκλείσει το ενδεχόμενο να πέσει άθελά του στη θάλασσα αφήνοντας ακυβέρνητο το σκάφος του.
3. Πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα να έπεσαν οικειοθελώς και οι δύο στο νερό έχοντας αφήσει τη μηχανή να δουλεύει και μάλιστα στο maximum των στροφών της!
4. Το πτώμα που βρέθηκε δεν έφερε σωσίβιο. Δεν αναφέρθηκε αν υπήρχαν σωσίβια μέσα στο σκάφος ή αν υπήρχαν και ήταν φυλαγμένα σε κάποιον από τους αποθηκευτικούς χώρους του.
Λαμβάνοντας σοβαρά υπ' όψη τα πιο πάνω στοιχεία, δεν μπορούμε παρά να κάνουμε τις ακόλουθες δυσάρεστες διαπιστώσεις για τους "ξένοιαστους καβαλάρηδες" των θαλασσών μας, αλλά συγχρόνως και κάποιες ευχάριστες διαπιστώσεις για τα "παρεξηγημένα" φουσκωτά.
1. Το φουσκωτό της τραγικής αυτής ιστορίας βρέθηκε "ζωντανό", αν και ακυβέρνητο.
2. Οι "άτυχοι" επιβαίνοντες βρέθηκαν για κάποιο άγνωστο λόγο στο νερό - η επιλογή full speed και το τεσσάρι του Κορινθιακού σίγουρα κάποιο λόγο θα έπαιξαν σ' αυτό - αφήνοντας πίσω τους το πολύτιμο κορδονάκι που διακόπτει αυτόματα τη λειτουργία της μηχανής, το γνωστό quick stop, και τα σωσίβιά τους, που συνήθως φορούν οι "πρωτάρηδες" και οι "φοβισμένοι".
3. Πέφτοντας στο νερό, πολύ πιθανόν η προπέλλα της μηχανής να τραυμάτισε θανάσιμα τον έναν από τους δύο, ή και τους δύο, αφού κατά τεκμήριο το φουσκωτό θα έπλεε ακυβέρνητο σε κύκλους έως ότου εξαντληθούν τα καύσιμά του. Η έλλειψη σωσιβίων ολοκλήρωσε τις λανθασμένες επιλογές τους και έδωσε ένα τραγικό τέλος στην υπερβολική και αδικαιολόγητη "αυτοπεποίθησή" τους.
Τα φουσκωτά είναι, κατά τεκμήριο, 100% ασφαλή και αβύθιστα. Και το πιο ασφαλές ωστόσο σκάφος μπορεί να γίνει όργανο συμφοράς σε "κακά" και ανεύθυνα χέρια. Τα φουσκωτά χρησιμοποιούνται από πολλές αναπτυγμένες χώρες σαν ναυαγοσωστικά. Οι κυβερνήτες τους φορούν πάντοτε το σωσίβιό τους και "δένονται" με το quick stop της μηχανής. Δεν οδηγούν ποτέ τα φουσκωτά στα όριά τους. Γιατί τα φουσκωτά δεν έχουν όρια, ο άνθρωπος όμως έχει!
Δεν έχει ποτέ αναφερθεί ναυάγιο φουσκωτού. Κυβερνήτες τους όμως χάθηκαν, άλλοτε γιατί φοβήθηκαν τον καιρό και έπεσαν στη θάλασσα με σκοπό να βγουν κολυμπώντας στη στεριά, κι' άλλοτε πάλι γιατί από υπερβολική αυτοπεποίθηση και κακούς χειρισμούς, έχασαν την επαφή τους με το σκάφος, αφήνοντας πίσω τους quick stop και σωσίβια. Εχουν αναφερθεί φουσκωτά να... συγκρούονται στο πέλαγος ή ακόμη να... "ιππεύουν" άλλα εν πλω, προκαλώντας ρωγμές σε μηχανικά, πολυεστερικά ή και ανθρώπινα μέλη!
Οι άνθρωποι ούτε αλάνθαστοι είμαστε ούτε.. αθάνατοι! Πολλά από τα λάθη μας τα υπέροχα φουσκωτά μάς τα συγχωρούν. Ας μην υπερβάλουμε όμως και ας μη χάσουμε τη ζωή μας από ένα λάθος που δεν συγχωρείται!