Rib and Sea

Του Θανάση Αλαμπάση, δικηγόρου.

Καταθέσεις και δάνεια σε σχέση µε την διαφαινόµενη (µάλλον βέβαιη) αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Θύτης και θύµα αργοπεθαίνουν µαζί. Κοµµατοκρατία και τράπεζες (θύτης) παρορµούµενοι από βιολογικό αυτοκαταστροφικό ένστικτο ακραίας και άδικης αυτοσυντήρησης, έριξαν στον Ελληνικό Λαό το δηλητήριο που θα σκοτώσει τους Έλληνες (θύµα), μη γνωρίζοντας ότι αυτό θα σκότωνε και τους ίδιους…

Κεφάλαιο 1: Πάµε για πτώχευση; Θα βγούµε από το ευρώ;

Σύµφωνα µε τον διεθνούς φήµης οικονοµολόγο Νουριέλ Ρουµπινί, είναι “θέµα χρόνου η πτώχευση της Ελλάδας”. Η πτώχευση της Ελλάδας είναι θέµα χρόνου, εκτιµά ο κ. Νουριέλ Ρουµπινί, σε συνέντευξή του στο οικονοµικό περιοδικό “Capital”, σύµφωνα µε δηµοσίευµα του ΑΠΕ. Ο διεθνούς φήµηςοικονοµολόγος-αναλυτής σηµειώνει πως στην περίπτωση της Ελλάδας “τα δεδοµένα µιλούν πολύ καθαρή γλώσσα. Ακόµη και αν οι Έλληνες υλοποιήσουν το δρακόντειο πρόγραµµα περικοπών, γεγονός για το οποίο πολύ αµφιβάλλω", λέει, "το βάρος του χρέους σύµφωνα µε την πρόγνωση του ΔΝΤ θα παραµείνει αισθητά πάνω από το 100% του ΑΕΠ. Το παραµικρό εξωτερικό σοκ αρκεί για να καταστεί ανεξέλεγκτο το πρόβληµα του ελληνικού χρέους. Γι’ αυτό, το ερώτηµα που τίθεται για µένα δεν είναι εάν θα πτωχεύσει η Ελλάδα, αλλά µόνο πότε”, τονίζει ο Νουριέλ Ρουµπινί.

Το σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη συγκεντρώνει πιθανότητα 50%, όπως αναφέρει ο νοµπελίστας οικονοµολόγος Paul Krugman, στο πρόσφατο δηµοσίευµα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Dow Jones Newswires. “Παρά τις τεράστιες θυσίες, αυτό που η
Ελλάδα θα καταφέρει να κάνει τα επόµενα χρόνια είναι να αυξήσει το χρέος της από το 115% στο
140% του ΑΕΠ”, δήλωσε ο Krugman µιλώντας στο Swiss Economic Forum.“Και για κάποιο λόγο, θα πρέπει να πιστέψουµε ότι από το 2015 η Ελλάδα θα ξαναβρεί πρόσβαση στις (χρηµατοοικονοµικές) αγορές και όλα θα είναι καλά. Δεν µπορώ να καταλάβω πώς αυτό θα δουλέψει”, πρόσθεσε. "Για την Ελλάδα", σηµείωσε, “θα έλεγα ότι οι πιθανότητες είναι 50% - 50% κάτι τέτοιο να συµβεί – να δούµε δηλαδή την έξοδο της από το ευρώ”.

"Αν υπήρχαν αδιάσειστα αντικειµενικά στοιχεία που θα συνηγορούσαν υπέρ της απρόσκοπτης
ανάκαµψης της παγκόσµιας οικονοµίας, αλλά και άλλα τέτοια που θα συνηγορούσαν υπέρ της
επιτυχίας της ελληνικής µεταρρύθµισης και της αποφυγής του σεναρίου µιας άτακτης χρεοκοπίας, ο Γενικός Δείκτης δεν θα ήταν στις 1.500 αλλά τις 5.000 µονάδες", σηµειώνει µε έµφαση ο κ. Στούπας στο capital.gr.

Κεφάλαιο 2: Ποιος είναι ο πραγµατικός στόχος της Ελληνικής Διάσωσης;

Τα µέτρα που επιβάλλονται έχουν σαν πρώτο και κύριο σκοπό να εξασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει απρόσκοπτα να πληρώνει τους δανειστές της, ακόµη κι' αν χρειαστεί να ξεπουληθεί ολόκληρη η χώρα και ο λαός της. 

Σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα έρευνας για το ελληνικό πακέτο στήριξης, του Κέντρου
Οικονοµικών και Πολιτικών Ερευνών της Ουάσιγκτον (CERP- cerp.n et ) που δηµοσιεύτηκε τον
Ιούλιο του 2010, η απάντηση που το CERP δίδει στο ερώτηµα «Ποιος ή τί ακριβώς σώζεται µε το
ελληνικό πακέτο στήριξης;» , είναι ότι «τελικά, ο σκοπός του πακέτου είναι να αποπληρωθούν τράπεζες και επενδυτικά σχήµατα που έχουν στα χέρια τους ελληνικό χρέος. Οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές και τα συνταξιοδοτικά ταµεία είναι οι πραγµατικοί αποδέκτες του πακέτου στήριξης και όχι η Ελλάδα».

Παρατίθεται απόσπασµα της έρευνας "ποιος είναι ο πραγµατικός στόχος της Ελληνικής Διάσωσης" : "Αλλαγή ιδιοκτησίας του Ελληνικού χρέους ώστε να σωθούν οι Ευρωπαϊκές Τράπεζες και οι πιστωτές της Ελλάδας. Τόσο το ΔΝΤ όσο και η ΕΕ είναι σίγουρο ότι έχουν πραγµατοποιήσει τους υπολογισµούς που κάναµε σ' αυτήν την έρευνα και αναγνωρίζουν ότι είναι απίθανο το πακέτο σωτηρίας τους να αφήσει την Ελλάδα σε ένα σταθερό οικονοµικό δρόµο. Υπό αυτήν την έννοια το πακέτο δεν βαδίζει στα πλαίσια ενός τυπικού προγράµµατος του ΔΝΤ το οποίο, υποτίθεται, ότι πρέπει να είναι δηµοσιονοµικά αξιόπιστο και έτσι να αποκαταστήσει την πρόσβαση της χώρας στις χρηµατοπιστωτικές αγορές.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το ΔΝΤ και η ΕΕ γνωρίζουν πως το πρόγραµµα τους, παρά τα σκληρά
µέτρα, δεν θα αποκαταστήσει την εµπιστοσύνη των αγορών στην Ελλάδα. Αυτό ίσως εξηγεί την
αύξησή του από τα 40 στα 110 δις στην τελική του έκδοση, ώστε η Ελλάδα να παραµείνει εκτός
αγορών για τα επόµενα δύο µε τρία χρόνια. Αυτό εγείρει το καίριο ζήτηµα που πηγάζει από το
αποκαλούµενο πακέτο σωτηρίας : αν η εµπιστοσύνη των χρηµατοπιστωτικών αγορών στην Ελλάδα
δεν αποκατασταθεί και την ίδια ώρα η ελληνική οικονοµία ωθείται στην ύφεση, σε διψήφια ανεργία και αύξηση της φτώχιας, ποιο είναι το νόηµα του; Ποιος ή τί ακριβώς σώζεται; Τελικά, ο σκοπός του πακέτου είναι να αποπληρωθούν τράπεζες και επενδυτικά σχήµατα που έχουν στα χέρια τους ελληνικό χρέος. Οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές και τα συνταξιοδοτικά ταµεία είναι οι πραγµατικοί αποδέκτες του πακέτου στήριξης και όχι η Ελλάδα.

Και υπάρχει µία ευρωπαϊκή διάσταση σε όλο αυτό το θέµα, καθώς το 80% του ελληνικού κρατικού
χρέους δεν επιβαρύνει το ελληνικό χρηµατοπιστωτικό σύστηµα αλλά τους ισολογισµούς Γερµανικών, Γαλλικών και Βρετανικών τραπεζών. Η Ευρώπη και το ΔΝΤ δεν παρέχουν φρέσκια ρευστότητα στην Ελλάδα αλλά, πάνω από όλα, δηµιουργούν µία ασπίδα προστασίας του ευρωπαϊκού χρηµατιστηριακού συστήµατος από τα 200 δις απωλειών που µπορούν να προκύψουν από το ενδεχόµενο µίας ελληνικής πτώχευσης. Περιέργως, περίπου το 25% του ελληνικού χρέους βρίσκεται στο Βρετανικό (και το Ιρλανδικό) χρηµατιστηριακό σύστηµα. Οι προφανείς ευνοηµένοι του πακέτου που παρέχεται από τα κράτη της Ευρωζώνης δεν είναι οι Έλληνες εργαζόµενοι και οι πολίτες που θα υποφέρουν από τις σκληρές περικοπές και από την ύφεση, αλλά τα χρηµατιστηριακά κέντρα όπως το City του Λονδίνου". (µετάφραση και ανάλυση έρευνας του CERP- cerp.n et , από τον Πάνο Παναγιώτου που δηµοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα sofokleous10.gr ).

Κεφάλαιο 3: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΕΟΣ: ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΤΩΝ ΚΑΛΥΜΜΕΝΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΔΕΝ ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ. ΧΡΩΣΤΑΝΕ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΡΙΜΩΞΟΥΝ ΠΙΘΑΝΩΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΕΟΣ ΝΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΤΟΥΣ (ΤΟ ΣΠΙΤΙ Η  ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ).

Σύµφωνα µε ανάλυση του Πάνου Παναγιώτου (χρηµατιστηριακού τεχνικού αναλυτή και διευθυντή
της GSTA/EKTA) που δηµοσιεύθηκε στην sofokleous10.gr , τα καλυµµένα οµόλογα είναι εργαλεία
χρέους που υποχρεώνουν τον δανειολήπτη να εξασφαλίζει τον δανειστή µε ενέχυρο σε ένα τµήµα
των περιουσιακών του στοιχείων το οποίο επιλέγεται σε συνεργασία µε τον δανειστή και
περιλαµβάνει τα καλύτερα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη (ονοµάζεται: "pool" - "πισίνα").
Το τµήµα αυτό επιβάλλεται να έχει µεγαλύτερη αξία από το ύψος του δανείου ώστε να παρέχει την
µέγιστη δυνατή εξασφάλιση στον δανειστή και ξεχωρίζεται από τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία
του δανειολήπτη, έτσι ώστε σε περίπτωση αδυναµίας αποπληρωµής του δανείου ο δανειστής να
έχει πρόσβαση σε αυτό πριν από οποιονδήποτε άλλο δικαιούχο ενώ, επιπλέον, έχει πρόσβαση και
στα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη. Τέλος, ο δανειστής έχει το δικαίωµα
συνεχούς εποπτείας και διενέργειας ελέγχων επί του ενεχυριασµένου τµήµατος της περιουσίας του
δανειολήπτη και µπορεί να προσθέσει ή να αφαιρέσει περιουσιακά στοιχεία σε αυτό ανά πάσα
στιγµή αν κριθεί ότι δεν εξασφαλίζεται δεόντως από την αρχική επιλογή ενεχυριασµένων
περιουσιακών στοιχείων.

Στην περίπτωση έκδοσης καλυµµένων οµολόγων τα συµφέροντα των δανειστών προηγούνται αυτών όλων των υπολοίπων, συµπεριλαµβανοµένων και των καταθετών των τραπεζών και έτσι σε περίπτωση οποιασδήποτε αδυναµίας πληρωµής οι δανειστές µπορούν να κατασχέσουν ακόµη και τις καταθέσεις στην τράπεζα. Στην Αυστραλία, για παράδειγµα, η έκδοση καλυµµένων οµολόγων απαγορεύεται γιατί ουσιαστικά εξασφαλίζεται ο δανειστής σε βάρος της ιδιωτικής και δηµόσιας περιουσίας της χώρας. Δεν συνέβη το ίδιο και στην Ελλάδα, όµως, όπου η προετοιµασία για την προστασία των δανειστών από το ενδεχόµενο πτώχευσης ξεκίνησε στις αρχές τις περασµένης δεκαετίας και κατέληξε στην ψήφιση της νοµοθεσίας που επέτρεψε την έκδοση καλυµµένων οµολόγων το 2003, σε φαινοµενικά ανύποπτο χρόνο, άνευ πολιτικών αντιδράσεων και κάτω από τη "µύτη" των Ελλήνων πολιτών.

Όλα αυτά λάµβαναν χώρα κάτω από το άγρυπνο βλέµµα των δανειστών της Ελλάδας, οι οποίοι
συνέχιζαν να καλύπτουν τις δανειακές της ανάγκες ξεκινώντας, ωστόσο, τις διαδικασίες που θα
εξασφάλιζαν τα συµφέροντά τους σε περίπτωση µίας µελλοντικής αδυναµίας αποπληρωµής των
δανείων της. Έτσι, από τις αρχές του 2000, οι δανειστές πίεσαν για την θέσπιση νέων νοµοθεσιών
που θα επέτρεπαν στις ελληνικές τράπεζες την έκδοση καλυµµένων οµολόγων και το 2003 πέτυχαν την ψήφιση του σχετικού νόµου ανοίγοντας την πόρτα για την αρχή της περιόδου επιβάρυνσης του ελληνικού χρέους µε βαριά ενέχυρα.

Ακολούθησε η περίοδος ανάπτυξης, από το 2003 µέχρι το 2007, η οποία, όµως, στηρίχτηκε στην
επέκταση του ιδιωτικού δανεισµού και στη δηµιουργία µίας φούσκας στην αγορά ακινήτων και το
2007 ήταν πια ξεκάθαρο για τους δανειστές ότι η αρχή του τέλους για την Ελλάδα είχε φτάσει. Τότε µεθόδευσαν τη θέσπιση νέων, συµπληρωµατικών νόµων για την αγορά καλυµµένων οµολόγων. Δυστυχώς, όπως και το 2003, δεν υπήρξε καµμία ιδιαίτερη πολιτική αντίδραση ή ενηµέρωση των Ελλήνων πολιτών σχετικά µε την σοβαρότητα του θέµατος.

Οι νέοι νόµοι ψηφίστηκαν και έχει ενδιαφέρον µία γρήγορη µατιά σε αυτούς από το φύλλο της 1ης

Αυγούστου του 2007 της εφηµερίδας της Κυβέρνησης, όπου διαβάζουµε τα εξής: Τα πιστωτικά ιδρύµατα δύνανται να εκδίδουν καλυµµένες οµολογίες, σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντος άρθρου και συµπληρωµατικά του ν. 3156/2003. Το κάλυµµα των καλυµµένων οµολογιών δύναται να συνίσταται σε απαιτήσεις από δάνεια και πιστώσεις κάθε φύσεως και συµπληρωµατικά σε απαιτήσεις από παράγωγα χρηµατοοικονοµικά προϊόντα …, σε καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύµατα και σε κινητές αξίες, όπως ορίζεται ειδικότερα µε απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος. Επί του καλύµµατος συνιστάται νόµιµο ενέχυρο υπέρ των οµολογιούχων … οι οποίοι αναφέρονται ως εξασφαλιζόµενοι δανειστές στο πρόγραµµα των οµολογιών. Σε περίπτωση που ορισµένα από τα περιουσιακά στοιχεία που συνιστούν το κάλυµµα των οµολογιών διέπονται από ξένο δίκαιο, θα συστήνεται εµπράγµατη εξασφάλιση επ’ αυτών υπέρ των οµολογιούχων και των λοιπών εξασφαλιζόµενων δανειστών. Οι απαιτήσεις που συγκαταλέγονται στο κάλυµµα των οµολογιών αναφέρονται ονοµαστικά σε έγγραφο που υπογράφεται από τον εκδότη και τον θεµατοφύλακα και καταχωρείται σε περίληψη που περιέχει τα ουσιώδη σηµεία του. Με τον ίδιο τρόπο δύνανται να αντικαθίστανται απαιτήσεις που συνιστούν µέρος του καλύµµατος µε άλλες ή να προστίθενται απαιτήσεις στο κάλυµµα. Με καλυµµένες οµολογίες δύνανται να εξοµοιούνται οι οµολογίες που εκδίδονται από νοµικό πρόσωπο ειδικού σκοπού, που εδρεύει είτε στην Ελλάδα είτε σε κράτος µέλος του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου, και που αποκτά απαιτήσεις από δάνεια και πιστώσεις κάθε φύσεως από πιστωτικό ίδρυµα που εδρεύει στην Ελλάδα.

Παρά τους παραπάνω νόµους χρειάστηκε µία ακόµη τροποποίηση στην ελληνική νοµοθεσία το
2008, προκειµένου η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας να ξεπεράσει και το τελευταίο εµπόδιο για την
έκδοση καλυµµένων οµολόγων και µετά και από αυτήν την τροποποίηση ο δρόµος άνοιξε
διάπλατα και τον περπάτησαν τόσο η Εθνική, όσο και η Alpha, η Marfin και η Eurobank, µε την
έκδοση καλυµµένων οµολόγων να γίνεται, πλέον, η νέα εθνική µόδα. Έτσι, για παράδειγµα, µέσα
στο καλοκαίρι του 2010 η Εθνική ανακοίνωσε πρόγραµµα έκδοσης καλυµµένων οµολόγων αξίας 15
δις ευρώ, συµπληρωµατικού προηγούµενου πρόσφατου προγράµµατος της ύψους 3 δις ευρώ.
Σταδιακά και σταθερά, µερικές από τις σηµαντικότερες ελληνικές τράπεζες προβαίνουν σε όλο και
µεγαλύτερες εκδόσεις καλυµµένων οµολόγων, τα οποία λαµβάνουν πολύ χαµηλές βαθµολογίες
από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και η νέα αυτή τάση δηµιουργεί µία δεξαµενή
χρέους το οποίο έχει ως ενέχυρο, κυρίως, στεγαστικά δάνεια.

Μελετώντας ενδεικτικά µία έκδοση καλυµµένων οµολόγων ελληνικής τράπεζας αξίας 5 δις
ευρώ, βρίσκουµε στην ‘πισίνα’ του στεγαστικά δάνεια στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη, την
Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη, τα νησιά του
Ιονίου, τη Θράκη και την Ήπειρο. Με το περιεχόµενο της ‘πισίνας’ να αποτελεί το κάλυµµα του
οµολόγου, δηλαδή αυτό πάνω στο οποίο ο δανειστής έχει ‘ενέχυρο’ σε περίπτωση αδυναµίας πληρωµής του δανειολήπτη, το πρώτο ερώτηµα που τίθεται είναι αν πράγµατι σε περίπτωση
αδυναµίας αποπληρωµής του δανείου η κυριότητα των στεγαστικών αυτών δανείων περάσει
στα χέρια των δανειστών της τράπεζας. Αν η απάντηση είναι θετική, όπως ορίζεται από τη
σχετική νοµοθεσία, τότε µέσω των προγραµµάτων καλυµµένων οµολόγων των ελληνικών
τραπεζών έχει δηµιουργηθεί ένα µηχανισµός υποθήκευσης ελληνικής περιουσίας (και µάλιστα
χωρίς όριο ως προς το ποσό της ‘κάλυψης’ των δανειστών που µπορεί να επιτευχθεί µέσω
αυτού), κάτι που δεν φαίνεται ιδιαίτερα σοφό αν λάβουµε υπ' όψη την χρηµατοπιστωτική και
οικονοµική κατάσταση της χώρας, για την οποία µέχρι και σήµερα οι τιµές των ασφαλίστρων των
ελληνικών οµολόγων την δείχνουν ως δεύτερη πιθανότερη προς πτώχευση στον κόσµο. Επιπλέον, ο
µηχανισµός αυτός ρυθµίζεται από µία νοµοθεσία που εξασφαλίζει τους δανειστές των τραπεζών έναντι των Ελλήνων καταθετών τους, στην περίπτωση οποιασδήποτε περίπτωσης αδυναµίας ή καθυστέρησης αποπληρωµής τους, και έτσι το δεύτερο ερώτηµα είναι πώς προστατεύονται οι καταθέτες των τραπεζών, δηλαδή οι Έλληνες πολίτες, σε περίπτωση που λάβει χώρα ένα τέτοιο ενδεχόµενο.

Η νοµοθεσία περί έκδοσης καλυµµένων οµολόγων αποτέλεσε το πρώτο βήµα στη διαδικασία
οριστικής εξασφάλισης των δανειστών από το ενδεχόµενο αδυναµίας πληρωµής τους από την
ελληνική πλευρά (εν προκειµένω τις ελληνικές τράπεζες), δηµιουργώντας ένα µηχανισµό υποθήκευσης ελληνικής ιδιωτικής περιουσίας και εξασφαλίζοντας νοµικά το δικαίωµα των
δανειστών να έχουν πλήρη εποπτεία της εικόνας των δανειοληπτριών τραπεζών και έλεγχο στην ‘πισίνα’ των περιουσιακών στοιχείων που τους κάλυπταν.

Το δεύτερο και σηµαντικότερο βήµα για τους δανειστές της Ελλάδας ήταν η εξασφάλισή τους από
το ενδεχόµενο αδυναµίας πληρωµής τους από το ελληνικό κράτος, µέσω της ψήφισης µίας
αντίστοιχης µε αυτής των καλυµµένων οµολόγων νοµοθεσίας. Πρώτο εµπόδιο στον στόχο των
δανειστών ήταν η παντελής έλλειψη οποιουδήποτε νοµικού ερείσµατος για την ψήφιση µίας
νοµοθεσίας από την ελληνική πλευρά που να τους κάλυπτε σε περίπτωση ελληνικής πτώχευσης,
παρέχοντάς τους εµπράγµατες ασφάλειες έναντι της ελληνικής δηµόσιας περιουσίας για τα
δάνεια τους, αλλά και τον πλήρη έλεγχο της ελληνικής οικονοµίας ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα
παρθούν όλα τα απαραίτητα µέτρα ώστε τα δάνεια, τελικά, να αποπληρωθούν. Είναι ευκόλως
αντιληπτό πως αν ετίθετο τέτοιο θέµα, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, θα προκαλούσε άνευ
προηγουµένου αντιδράσεις τόσο πολιτικές όσο και λαϊκές.

Το δεύτερο εµπόδιο στον στόχο των δανειστών προέκυπτε από τρία ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που είχε το δηµόσιο χρέος της Ελλάδας: α) Ήταν ιδιαίτερα συγκεντρωµένο (80-90%) σε ευρωπαϊκές τράπεζες, κυρίως γαλλικές, γερµανικές, ελβετικές και βρετανικές και έτσι απειλούσε µε κρίση το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστηµα και συνάµα τα συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά ταµεία των παραπάνω κρατών σε περίπτωση ελληνικής αδυναµίας αποπληρωµής του. β) Το 90% του ελληνικού χρέους διεπόταν από το ελληνικό δίκαιο µε τρόπο τέτοιο που έδινε στην Ελλάδα το δικαίωµα σε οποιαδήποτε
χρονική στιγµή να προβεί σε αλλαγή της νοµοθεσίας και να υποχρεώσει τους δανειστές να συµµετέχουν σε µία εθελοντική αναδιάρθρωσή του, κάτι πολύ θετικό για την Ελλάδα αλλά όχι για τους δανειστές. γ) Το 100% του ελληνικού χρέους ήταν απαλλαγµένο από εµπράγµατες ασφάλειες και έτσι οι δανειστές ήταν κατά 100% ‘µη εξασφαλισµένοι’ σε περίπτωση αδυναµίας αποπληρωµής του ή πτώχευσης του ελληνικού κράτους.

Η λύση στα παραπάνω προβλήµατα ήρθε µε την ‘ελληνική κρίση’ η οποία, πέρα από όλα τα δώρα
που έφερε σε Ευρώπη και ΗΠΑ (για τα οποία είχαν γίνει πολλές προβλέψεις σε παλαιότερα άρθρα
οι οποίες, πια, αποτελούν επιβεβαιωµένα γεγονότα), οδήγησε την Ελλάδα στην υπογραφή της
Σύµβασης Δανειακής Διευκόλυνσης µε χώρες της ΕΕ και στον Διακανονισµό Χρηµατοδότησης Άµεσης Ετοιµότητας του Δ.Ν.Τ., δηµιουργώντας την πολυπόθητη νοµοθεσία που εξασφάλισε τα εξής:
α) Την απαλλαγή των ευρωπαϊκών τραπεζών από το ‘τοξικό’ ελληνικό χρέος και τη µεταφορά του σε χώρες της ΕΕ, στο ΔΝΤ και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απ’ όπου θα γίνει η διαχείριση του. β) Την αλλαγή του δικαίου που διέπει το χρέος από το ελληνικό στο αγγλικό, καταργώντας ένα µοναδικό πλεονέκτηµα της Ελλάδας. γ) Την επιβάρυνση του ελληνικού χρέους µε εµπράγµατες ασφάλειες επί του ελληνικού δηµοσίου ακυρώνοντας το δεύτερο εξαιρετικό πλεονέκτηµα της Ελλάδας. δ) Την εποπτεία και τον έλεγχο της ελληνικής οικονοµίας και την υποχρέωση της Ελλάδας να υπακούει στις υποδείξεις των δανειστών της, ώστε να εξασφαλιστεί στο µέγιστο δυνατό βαθµό η αποπληρωµή των δανείων της προς αυτούς.

Συµπερασµατικά, η νοµοθεσία περί καλυµµένων οµολόγων και οι όροι που έγιναν αποδεκτοί από
την Ελλάδα ολοκλήρωσαν τη νοµική πλευρά της εξασφάλισης των δανειστών των ελληνικών
τραπεζών και των δανειστών του ελληνικού κράτους από το ενδεχόµενο αδυναµίας πληρωµής
τους, από τις πρώτες ή το δεύτερο, και άνοιξαν τον δρόµο για µία ελεγχόµενη πτώχευση την οποία
βιώνουµε, ήδη, από τις αρχές του 2010 και θα συνεχίσουµε να βιώνουµε για τα επόµενα χρόνια,
µε τις προβλέψεις µεγάλων οικονοµικών κέντρων του εξωτερικού όπως το CERP (Κέντρο
Οικονοµικών και Πολιτικών Ερευνών της Ουάσιγκτον) να τοποθετούν την παράταση αυτής της
κατάστασης, µε τη µία ή την άλλη µορφή, τουλάχιστον µέχρι το 2020 και περιέχονται στο
λεγόµενο ‘µνηµόνιο’.

Στη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, η χώρα θα συνεχίσει να προχωρά στο τούνελ µίας οικονοµικής άνευ όρων παράδοσης στους δανειστές της, υποθηκεύοντας την ιδιωτική και δηµόσια περιουσία της και κάνοντας τα πάντα προκειµένου να εξασφαλίσει τα συµφέροντα τους και ελπίζοντας ότι µετά την οικονοµική και την κοινωνική καταστροφή θα έρθει η ώρα της λήψης του αντίδωρου για τα όσα δεινά θα έχει υποφέρει, µόνο για να καταλάβει, τελικά, ότι το τίµηµα που πλήρωσε ήταν εξαιρετικά υψηλό.

Κεφάλαιο 4: Το κρίσιµο για την Ελλάδα ζήτηµα του γερµανικού µηχανισµού «στήριξης» που
προβλέπει την ελεγχόµενη χρεοκοπία της Ελλάδας.

Τα σενάρια ελεγχόµενης χρεοκοπίας στην Ευρωζώνη, στα οποία η Ελλάδα τοποθετείται σε
πρωταγωνιστικό ρόλο, υλοποιεί η Γερµανία, δηµιουργώντας συνθήκες… replay του ελληνικού
δράµατος στις αγορές. Παρά την επιµονή των ΗΠΑ και του ΔΝΤ στη διάσωση της Ελλάδας και των
άλλων περιφερειακών οικονοµιών της Ευρωζώνης, οι κινήσεις της Άγκελα Μέρκελ δείχνουν καθαρά ότι, στον διεθνή «πόλεµο των νοµισµάτων» που έχει αρχίσει, το Βερολίνο εκλαµβάνει τις
περιφερειακές χώρες του ευρώ σαν «βαρύδια» και επιδιώκει να επισπεύσει τις «καθαρές λύσεις» αναδιάρθρωσης χρέους.

Ενδεικτικό του κλίµατος που διαµορφώνεται είναι το σχόλιο της Lighthouse Investment Management, που έκανε την εµφάνισή του και στο γνωστό διεθνές site “zerohedge” (δείτε το εδώ : http://www.zerohedge.com/article/guest-post-trading-olives-andfeta-cheese-submarines-losing-proposition), µε τον εύγλωττο τίτλο: «Η ανταλλαγή ελιών και φέτας µε υποβρύχια είναι µια χαµένη υπόθεση». Ο αρθρογράφος τονίζει, ότι η υποστήριξη της Ελλάδας είχε νόηµα για την Γερµανία, όσο η χώρα δαπανούσε τεράστια ποσά σε εξοπλιστικά προγράµµατα, στηρίζοντας τη βιοµηχανία οπλικών συστηµάτων της Γερµανίας, αλλά πλέον έχει γίνει σαφές ότι η «κούρσα» των εξοπλισµών τελείωσε, καθώς η χώρα αντιµετωπίζει βέβαιη χρεοκοπία –το χρέος θα φθάσει το 150% του ΑΕΠ, οι πληρωµές τόκων θα απορροφούν 7,5%-15% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, εκ των οποίων τα τρία τέταρτα θα φεύγουν από τη χώρα, λόγω του τεράστιου εξωτερικού χρέους. Κάπως έτσι, σύµφωνα µε τον αρθρογράφο, τελειώνει το… φέτα και ελιές για αγορές υποβρυχίων (όλως τυχαίως, η HDW αποφάσισε να εγκαταλείψει βιαστικά τα Ναυπηγεία Σκαραµαγκά…).

Κεφάλαιο 5: Τι προβλέπει ο γερµανικός µηχανισµός «διάσωσης».

Μετά το 2013, οπότε λήγει η ισχύς του σηµερινού µηχανισµού στήριξης για την Ελλάδα και τις
αδύναµες περιφερειακές οικονοµίες, µια χώρα που βρίσκεται σε κίνδυνο αποκλεισµού από τις
αγορές θα µπορεί να ζητεί δανεισµό από τα άλλα κράτη µέλη της Ευρωζώνης, για να καλύψει τις
δανειακές ανάγκες της. Τα δάνεια θα χορηγούνται σε διµερή βάση (οι Γερµανοί επιµένουν στο µεγάλο «Όχι» στην έκδοση ευρωοµολόγων) και µε κόστος δανεισµού, το οποίο θα υπολογίζεται µε βάση το µέσο επιτόκιο δανεισµού των χωρών της Ευρωζώνης.

Η χώρα που θα προσφεύγει στο µηχανισµό στήριξης θα αναλαµβάνει την υποχρέωση εφαρµογής
συµφωνηµένου προγράµµατος οικονοµικής πολιτικής, για την περίοδο που θα στηρίζεται από τα
άλλα κράτη µέλη, γι’ αυτό και δεν έχει ιδιαίτερη σηµασία αν θα έχει τυπικά δικαίωµα ψήφου, αφού η εφαρµογή του προγράµµατος θα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηµατοδότηση. Η συµφωνία χρηµατοδότησης θα συνοδεύεται και από την αναδιάρθρωση του χρέους («ελεγχόµενη χρεοκοπία»), µε «κούρεµα» των απαιτήσεων των πιστωτών από τον ιδιωτικό τοµέα, σε ποσοστό που προσδιορίζεται µε βάση σχετική πρόταση της ΕΚΤ και της Κοµισιόν.

Οι Γερµανοί θέλουν οπωσδήποτε να επικυρωθεί αυτή η διαδικασία µε µια αναθεώρηση της Συνθήκης, καθώς υπάρχει φόβος ότι σε αντίθετη περίπτωση οι πιστωτές από τον ιδιωτικό τοµέα θα
αµφισβητήσουν τη νοµιµότητα του «κουρέµατος». Η τελευταία αυτή πρόβλεψη ότι η συµφωνία χρηµατοδότησης θα συνοδεύεται και από την αναδιάρθρωση του χρέους («ελεγχόµενη χρεοκοπία»), µε «κούρεµα» των απαιτήσεων των πιστωτών από τον ιδιωτικό τοµέα είναι αυτή που καίει την Ελλάδα. Και αυτό γιατί η εµπιστοσύνη της αγοράς απέναντι στα κρατικά οµόλογα της ευρωπαϊκής
περιφέρειας άρχισε να επιδεινώνεται όταν στη λήξη της ευρωπαϊκής διάσκεψης κορυφής, οι
ηγέτες της ΕΕ προειδοποίησαν ότι οι επενδυτές πρέπει να είναι έτοιµοι να αναλάβουν µεγαλύτερο
µερίδιο ζηµιών σε ενδεχόµενα µελλοντικά εγχειρήµατα διάσωσης κρατών-µελών της Ευρωζώνης.

Κεφάλαιο 6: Το αντίκτυπο που θα έχει η πρόθεση της Γερµανίας για δηµιουργία µηχανισµού
«στήριξης» µε ελεγχόµενη χρεοκοπία.

Η προαναγγελία του µηχανισµού στήριξης που αποτυπώνει την πρόθεση της Γερµανίας να επιβάλει
στην ΕΕ την ηγεµονική της θέση, επέφερε σηµαντική επιδείνωση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης και ειδικά των περιφερειακών οικονοµιών της (PIGS – Πορτογαλία, , Ιρλανδία ή Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία ), καθώς ορισµένες από τις µεγαλύτερες κρατικές επενδυτικές εταιρείες, παγκοσµίως, ανακοίνωσαν ότι δεν θα επενδύουν στο εξής στις αποκαλούµενες περιφερειακές οικονοµίες της Ευρωζώνης. Όπως ανακοινώθηκε στο δικτυακό τόπο του ρωσικού Υπουργείου Οικονοµικών, οι κρατικές επενδυτικές εταιρείες της Ρωσίας, που διαχειρίζονται κεφάλαια 142.5 δις δολλαρίων, αφαίρεσαν τα κρατικά οµόλογα της Ιρλανδίας και της Ισπανίας από τους καταλόγους των προϊόντων όπου επενδύουν, επειδή η ρωσική κυβέρνηση θέλει να περιορίσει τον κίνδυνο των χαρτοφυλακίων τους. Παροµοίως και η κρατική επενδυτική εταιρεία της Νορβηγίας, που αποτελεί την δεύτερη µεγαλύτερη του κόσµου και διαχειρίζεται 520 δις δολλάρια, ανακοίνωσε ότι τα ισπανικά
κρατικά οµόλογα έχουν χάσει την ελκυστικότητά τους από την έναρξη του δεύτερου τριµήνου του 2010, εξαιτίας της αύξησης των πιέσεων στις περιφερειακές οικονοµίες της Ευρωζώνης.

Αυτές οι κινήσεις των κρατικών επενδυτικών εταιρειών οδήγησαν άµεσα σε σηµαντική αύξηση του
κόστους δανεισµού για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, που είναι οι πιο αδύναµες οικονοµίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι οι περιφερειακές οικονοµίες της ευρωζώνης θα αδυνατούν να δανειστούν από τις αγορές , ή θα δανείζονται πολύ ακριβά…

Κίνδυνο µποϊκοτάζ από τους επενδυτές των οµολόγων της Ελλάδας και των υπόλοιπων αδύναµων οικονοµιών της περιφέρειας της ευρωζώνης, αναφέρει η βρετανική εφηµερίδα Daily Telegraph, εφ'όσον υιοθετηθούν τα σχέδια της Γερµανίας για την δηµιουργία µόνιµου συστήµατος διαχείρισης κρίσεων χρέους. Όπως επισηµαίνει η βρετανική εφηµερίδα, µιλώντας επίσης για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, οι Γερµανοί προτείνουν την λύση της ελεγχόµενης αναδιάρθρωσης σε περίπτωση κρίσης χρέους για µια χώρα µέλος της ευρωζώνης. Αυτό συνιστά πιθανές µεγάλες απώλειες για τους επενδυτές που κατέχουν οµόλογα της Eυρωζώνης, κάτι που θα έκανε τα οµόλογα λιγότερο ελκυστικά. Στο τέλος του δηµοσιεύµατος, η Telegraph επισηµαίνει ότι η διάσωση της Ελλάδας κινδυνεύει µε αποτυχία καθώς θα αφήσει τη χώρα µε ένα δηµόσιο χρέος της τάξης του 150% του ΑΕΠ, «κοντά στο σηµείο χωρίς επιστροφή», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Κεφάλαιο 7: Ποιος ο λόγος που η Γερµανία φαίνεται ότι οδηγεί την Ελλάδα στη χρεοκοπία και
την έξοδο από το ευρώ.

Επισήµως παρουσιάζεται το επιχείρηµα ότι ποτέ στο µέλλον δεν πρέπει να ξανασυµβεί ό,τι συνέβη
µε την Ελλάδα. Δηλαδή την ελληνική διάσωση ύψους 110 δις ευρω να επωµισθούν οι γερµανοί και
οι άλλοι ευρωπαίοι φορολογούµενοι. «Δεν θα επιτρέψουµε να επιβαρύνει µόνο τους φορολογούµενους το κόστος µιας µελλοντικής κρίσης. Είναι δικαιολογηµένη η επιθυµία να δούµε όχι µόνο τους φορολογούµενους στο αγκίστρι, αλλά και τους ιδιώτες επενδυτές». Με αυτά τα λόγια, η καγκελάριος Μέρκελ προανήγγειλε από τις Βρυξέλλες το επερχόµενο «κούρεµα» τραπεζιτών, σε περίπτωση που η Ελλάδα µπει στο νέο ευρωπαϊκό µηχανισµό ελεγχόµενης χρεοκοπίας.

Υπάρχει όµως άλλη µία ανάγνωση… Η Γερµανία λόγω του παγκοσµίου νοµισµατικού πολέµου που τους τελευταίους µήνες έχει ξεσπάσει (µε ηθεληµένη υποτίµηση των εθνικών νοµισµάτων και ιδίως του δολλαρίου) που είχε ως αποτέλεσµα την ξέφρενη κούρσα ισχυροποίησης του ευρώ έναντι όλων σχεδόν των νοµισµάτων, υπέστη µεγάλο πλήγµα στην ανταγωνιστικότητά της (οι γερµανικές εξαγωγές έγιναν ακριβότερες). Για τον λόγο αυτό η Γερµανία πιέζει το ευρώ προς τα κάτω, απειλώντας την
περιφέρεια της ευρωζωνης µε χρεοκοπία!!! Όταν το ευρω φτάσει στην ισοτιµία που η Γερµανία
επιθυµεί, τότε πιθανόν να αναθεωρήσει τη στάση της ώστε να ανακόψει την περαιτέρω υποτίµηση
του ευρώ…

Το παιχγίδι αυτό η Γερµανία το γνωρίζει πολύ καλά… Το έπαιξε άψογα εκµεταλλευόµενη την
ελληνική κρίση µε τη µη θέσπιση ενός ξεκάθαρου µηχανισµού διάσωσης της Ελλάδας. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα την ελεγχόµενη διολίσθηση του ευρώ, γεγονός που εξυπηρετούσε απόλυτα τις
γερµανικές εξαγωγές. Όταν το ευρώ φάνηκε ότι απειλείται µε κατάρρευση, η Γερµανία έσπευσε και έσωσε προσωρινά την Ελλάδα (για τρία µόνο χρόνια) ώστε να την ξαναχρησιµοποιήσει όταν και όπως επιθυµεί (φαίνεται ότι η Ελλάδα λειτουργεί ως ο µπαλαντέρ της Γερµανίας στην διεθνή οικονοµική και επεκτατική σκακιέρα την οποία και χρησιµοποιεί κατά το δοκούν).

Κεφάλαιο 8: ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΑ - Οι τράπεζες σήµερα.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση Παπακωνσταντίνου το βράδυ των περιφερειακών εκλογών στο
πάνελ του Mega όπου εκστόµισε το «αδιανόητο»: ότι «αν η Ελλάδα δεν σωζόταν άµεσα, θα
κινδύνευαν να χαθούν οι καταθέσεις των πολιτών στις τράπεζες». Την κρίσιµη όµως εκείνη
περίοδο, ουδείς ποτέ διανοήθηκε να πει ότι κινδυνεύουν οι καταθέσεις των πολιτών!!! Άπαντες
διαβεβαίωναν για τη σταθερότητα (!!!) του ελληνικού τραπεζικού συστήµατος…

Γίνεται από αυτό αντιληπτό ότι, όταν ακούς να γίνεται κουβέντα για κάτι που φαντάζει αδιανόητο, το ζήτηµα είναι υπαρκτό και οι περί του αντιθέτου διαψεύσεις δεν θα πρέπει να λαµβάνονται υπ' όψη. Άκουσε ποτέ κανείς τα τελευταία πενήντα χρόνια διαβεβαιώσεις ότι οι καταθέσεις των πολιτών στις
ελληνικές τράπεζες είναι ασφαλείς; Αυτονόητο είναι ότι ποτέ δεν ανέκυψε παρόµοιο ζήτηµα ούτε
υπήρξε ανάγκη διαβεβαίωσης, γιατί απλούστατα οι καταθέσεις των πολιτών ήταν ασφαλείς και
το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα απολύτως σταθερό. Είναι σήµερα σε τόσο δύσκολη θέση οι ελληνικές τράπεζες που, για παράδειγµα, την ΕΘΝΙΚΗ, βάσει της χρηµατιστηριακής της αποτίµησης, την αγοράζεις αυτή τη στιγµή τσάµπα! Ούτε 6 δις ευρώ, όταν το 20% της τουρκικής θυγατρικής της ΕΘΝΙΚΗΣ Finance Bank, αποτιµάται στην Τουρκία 1 δις ευρώ!!! Οποιοσδήποτε τραπεζικός κολοσσός (π.χ η Deutsche Bank) θα µπορούσε άνετα να προχωρήσει σε επιθετική εξαγορά της ΕΘΝΙΚΗΣ. Ουδείς όµως διανοείται σήµερα να βάλει τα λεφτά του στην Ελλάδα, γιατί πολύ απλά το ρίσκο της χώρας και του τραπεζικού της συστήµατος είναι εξαιρετικά υψηλό.

Τέσσερα είναι τα κυριότερα προβλήµατα των ελληνικών τραπεζών :

Α) Η έκθεση των τραπεζών σε τοξικά ελληνικά κρατικά οµόλογα τα οποία οδηγούνται ταχέως
σε κούρεµα (haircut).
Β) Τα τοξικά µη εξυπηρετούµενα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια.
Γ) Τα στεγαστικά δάνεια σε σχέση µε την φούσκα των ακινήτων που θα σκάσει άµεσα.
Δ) Η απειλή της φυγής των καταθέσεων.
Ε) Η αδυναµία χρηµατοδότησης των τραπεζών από τις αγορές.
Α) Το «άνοιγµα» των ελληνικών τραπεζών σε κρατικά οµόλογα φτάνει τα 56,1 δις. ευρώ. Η έκθεση της Εθνικής είναι 19,756 δις ευρω , της Αγροτικής 10,187 , της Τρ. Πειραιώς 8,306 , της Eurobank 7,458 , του ΤΤ 5,371 και της Alpha Bank 5,070 δις ευρω. Αν τα ελληνικά οµόλογα υποστούν κούρεµα (haircut), έστω και της τάξης του 30%, τότε οι ισολογισµοί των τραπεζών θα ταλανιστούν σοβαρά και αρκετές από αυτές θα κινδυνεύσουν µε κατάρρευση.

Το κούρεµα των ελληνικών οµολόγων φαίνονταν µέχρι σήµερα αδιανόητο. Άπαντες διαβεβαίωναν ότι το µνηµόνιο θα τηρηθεί και η Ελλάδα δεν πρόκειται να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση µε κούρεµα των ελληνικών κρατικών οµολόγων. Το ενδεχόµενο όµως αυτό ήλθε και ανέτρεψε η Μέρκελ µε το γερµανικής έµπνευσης µηχανισµό «στήριξης» που προβλέπει υποχρεωτικό κούρεµα των πιστωτών της Ελλάδας. Ο µηχανισµός αυτός θα ενεργοποιηθεί το 2013 όταν υποτίθεται ότι η Ελλάδα δεν θα τον είχε ανάγκη (ούτε αυτόν, ούτε και το υπάρχον προσωρινό των 110 δις) και θα έβγαινε στις αγορές να δανειστεί µε τις δυνάµεις της. Κάτι τέτοιο όµως απλά αποκλείεται. Η Ελλάδα είναι αδύνατο να βγει στις αγορές το 2013 όταν και τυπικά εκπνέει ο χρόνος ισχύος του υπάρχοντος µνηµονίου. Οπότε, µε τα σηµερινά δεδοµένα, ή θα πέσει στα νύχια του γερµανικού µηχανισµού ή θα πρέπει να σωθεί από το ΔΝΤ µονοµερώς (κάτι το οποίο είναι δύσκολο να γίνει χωρίς κούρεµα των ελληνικών οµολόγων).

Αν λοιπόν η Ελλάδα το 2013 πέσει στα νύχια της ελεγχόµενης χρεοκοπίας που η Γερµανία επιθυµεί , τότε από το κούρεµα των ελληνικών οµολόγων οι ελληνικές τράπεζες µπορεί να χαθούν µέχρι και 17 δις ευρώ!!! Αυτό θα είναι για τις τράπεζες καταστροφή. Από την στιγµή ανακοίνωσης του γερµανικού µηχανισµού, κορυφώθηκαν και οι ανησυχίες των Ελλήνων τραπεζιτών για βαθύ γερµανικό... κούρεµα στα χαρτοφυλάκια κρατικών οµολόγων, καθώς η Άγκελα Μέρκελ εξασφάλισε, µε έναν έξυπνο διπλωµατικό ελιγµό, την συναίνεση όλων των ηγετών της Ευρώπης για την καθιέρωση µόνιµου µηχανισµού ελεγχόµενης χρεοκοπίας κρατών της Ευρωζώνης.

Το σενάριο του «κουρέµατος» των πιστωτών της Ελλάδας, µεταξύ των οποίων βεβαίως και των
ελληνικών τραπεζών, ως τώρα αποτελούσε µια απόµακρη πιθανότητα, που δεν υπολογίσθηκε καν
στα καλοκαιρινά τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς θεωρήθηκε από την ΕΚΤ, ότι η
διάσωση της χώρας, µε την συµφωνία δανεισµού από τα κράτη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ,
αποτρέπει στο ορατό µέλλον µια διαδικασία επώδυνης για τους πιστωτές αναδιάρθρωσης χρέους.
Έτσι, σε ενδεχόµενο «κούρεµα» των πιστωτών της Ελλάδας, στο πλαίσιο µιας συµφωνίας
αναδιάρθρωσης χρέους µε «εµπλοκή του ιδιωτικού τοµέα», κατά την έκφραση που αρέσκονται
να χρησιµοποιούν οι Γερµανοί, το κόστος για τις ελληνικές τράπεζες θα έφθανε στο 30% της
ονοµαστικής αξίας των τίτλων, δηλαδή περίπου στα 17 δις. ευρώ (µε βάση τα στοιχεία α΄ εξαµήνου 2010 και τις τρέχουσες αποτιµήσεις των οµολόγων στην αγορά).

Είναι γνωστό ότι τα ελληνικά οµόλογα γίνονται αποδεκτά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα περίπου στο 75% της αξίας τους. Αν γίνουν οριστικά δεκτές οι προτάσεις της Συνόδου και υιοθετηθεί το γερµανικό σχέδιο «διάσωσης» µε ελεγχόµενη χρεοκοπία της Ελλάδας, τότε τα νέα οµόλογα που θα εκδοθούν στο µέλλον θα ενσωµατώνουν αυτό το ποσοστό «κινδύνου». Με άλλα λόγια, τα ελληνικά οµόλογα θα έχουν µεγαλύτερο κόστος από τα αντίστοιχα γερµανικά. Δηλαδή, η κρίση παγειώνεται και αποκτά µόνιµη στέγη στην Αθήνα. Το κόστος αυτό θα το επωµιστούν οι ελληνικές τράπεζες, επειδή είναι φορτωµένες µε ελληνικά οµόλογα.

Οι τράπεζες, µε την σειρά τους, θα το µετακυλήσουν στους πελάτες τους. Κι' εδώ αρχίζουν και
δηµιουργούνται ερωτήµατα. Όπως, για παράδειγµα, πόσο ανταγωνιστικές µπορούν να είναι οι
ελληνικές τράπεζες, όταν θα είναι ακριβότερες στα προϊόντα τους, από τις τράπεζες της Βόρειας
Ευρώπης; Ή πόσα επιπλέον κεφάλαια χρειάζονται οι ελληνικές τράπεζες για να καλύψουν τις
ζηµιές τους από τα ελληνικά οµόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, όταν αυτά θα έχουν χάσει (ή έχουν ήδη χάσει) αυτόµατα το 25% της αξίας τους;

Ένα ακόµη Βατερλό ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες σκιαγραφούν τα… ψιλά γράµµατα της
λογιστικής κατάστασης Σεπτεµβρίου της Τράπεζας της Ελλάδος, που αποκαλύπτουν ένα… «αιµατηρό κούρεµα» των καλυµµάτων δανεισµού από την ΕΚΤ. Όπως επισηµαίνουν αναλυτές που συνηθίζουν να εµβαθύνουν στην ανάλυση των στοιχείων, τα όσα καταγράφονται στη λογιστική κατάσταση είναι στην πραγµατικότητα άκρως ανησυχητικά, καθώς : Στις σηµειώσεις της κατάστασης αποκαλύπτεται η πραγµατικά θυελλώδης απαξίωση των καλυµµάτων δανεισµού, που χρησιµοποιούν οι ελληνικές τράπεζες, για να αποσπούν πολύτιµη ρευστότητα από την ΕΚΤ.

Τον Αύγουστο, οι τράπεζες είχαν δεσµεύσει αποδεκτά καλύµµατα δανεισµού (οµόλογα και λοιπούς τίτλους) αξίας 130,1 δις. ευρώ, για να λάβουν από την ΕΚΤ, όπως προαναφέρθηκε, 95,5 δις. ευρώ, µε πράξεις κύριας και πιο µακροπρόθεσµης χρηµατοδότησης. Τον Σεπτέµβριο, όµως, η αξία των καλυµµάτων εκτινάχθηκε µε ένα εντυπωσιακό άλµα στα 137,7 δις. ευρώ! Δηλαδή, οι ελληνικές τράπεζες χρειάσθηκε να αυξήσουν κατά 7,6 δις. ευρώ τα καλύµµατα δανεισµού, για να λάβουν τελικά µικρότερη χρηµατοδότηση από την ΕΚΤ, κατά 1,2 δις. ευρώ! Αυτή η ατυχής σχέση των καλυµµάτων µε την ρευστότητα που λαµβάνουν οι ελληνικές τράπεζες, όπως επισηµαίνουν έγκυροι τραπεζικοί αναλυτές, υποδεικνύει την σοβαρότητα του προβλήµατος «διάβρωσης» της αξίας των στοιχείων ενεργητικού που χρησιµοποιούν οι τράπεζες για το δανεισµό τους. «Η ΕΚΤ ,πλέον, δεν προχωρεί σε απλά κουρέµατα, όταν δανείζει τις ελληνικές τράπεζες. Χρησιµοποιεί τσεκούρι», τονίζει χαρακτηριστικά έµπειρος αναλυτής.

Μαραθώνιος κεφαλαιακής ενίσχυσης. Θα υποχρεωθούν οι πιστωτές της Ελλάδας, ανάµεσά τους και οι ελληνικές τράπεζες, να υποστούν το… γερµανικό κούρεµα που προβλέπει ο µηχανισµός «στήριξης» του 2013;

Τα τραπεζικά στελέχη, που καλούνται να απαντήσουν σε αυτό το ερώτηµα, τονίζουν ότι όλα θα κριθούν από την δυνατότητα της χώρας να εφαρµόσει ως έχει το µνηµόνιο, να επανέλθει σε υγιή ρυθµό ανάπτυξης µέχρι το τέλος του 2013 και να αποφύγει, έτσι, την προσφυγή στο µόνιµο µηχανισµό στήριξης για νέα δάνεια. Οι Έλληνες τραπεζίτες είναι υποχρεωµένοι να «ποντάρουν» στο «καλό σενάριο», όσο και αν οι δυσκολίες στην εφαρµογή του µνηµονίου κάνουν κάθε ηµέρα και «χλωµότερη» την προοπτική να αποφύγει η χώρα την διαδικασία της ελεγχόµενης χρεοκοπίας. Πάντως, επειδή η αισιοδοξία δεν είναι αρκετή για να χαραχθεί µακροπρόθεσµη στρατηγική από
τους τραπεζίτες, τα σχέδια ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας, ώστε να αντέξουν οι τράπεζες
και στα πιο «γκρίζα» σενάρια για τα οµόλογα, έχουν περάσει πλέον στην ηµερήσια διάταξη όλων
των διοικήσεων.

Η Εθνική Τράπεζα είχε την τύχη, και την τόλµη, να ολοκληρώσει έγκαιρα µια αύξηση κεφαλαίου. Οι άλλες µεγάλες τράπεζες έχουν µπροστά τους ένα µαραθώνιο κεφαλαιακής ενίσχυσης, ενώ έσχατο καταφύγιο θα αποτελέσει το Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας, µε την «προίκα» των 10 δις. ευρώ, αλλά και τους πολύ αυστηρούς όρους χορήγησης ενισχύσεων, που κάθε τραπεζίτης θα προτιµούσε να αποφύγει.  

Τον ίδιο λοιπόν δρόµο µε την Εθνική (των κεφαλαιακών ενισχύσεων) θα υποχρεωθούν, αργά ή
γρήγορα, να ακολουθήσουν οι περισσότερες τράπεζες, δίνοντας µια τελευταία «µάχη» να κρατηθούν στην επιφάνεια χωρίς να θυσιάσουν την αυτονοµία τους στο βωµό του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας, που έχει τη δυνατότητα µεν να προσφέρει µέχρι 10 δις. ευρώ νέων κεφαλαίων, αλλά µε όρους που το καθιστούν… ανεπιθύµητο.

Ακόµη λοιπόν και τα θεωρητικά «ασφαλή» (µέχρι και χθες) κρατικά οµόλογα, µε τις νέες ρυθµίσεις
που προωθεί η Γερµανία ,µπορεί να φέρουν στις ελληνικές τράπεζες µεγάλες ζηµιές (ύψους ακόµη
και 17 δις ευρώ), αν η Ελλάδα προσφύγει στον µόνιµο µηχανισµό στήριξης και ενεργοποιηθεί η
διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους µε «κούρεµα» πιστωτών.

Οι τράπεζες σπεύδουν λοιπόν να αντλήσουν κεφάλαια από την αγορά µε ΑΜΚ (αυξήσεις µετοχικού κεφαλαίου), όχι για να προβούν σε εξαγορές, αλλά για να αντιµετωπίσουν την πιθανότητα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους µε κούρεµα των ελληνικών οµολόγων που θα δηµιουργήσει τεράστια τρυπά στους ισολογισµούς τους. Η Εθνική αντέδρασε γρήγορα και στάθηκε και τυχερή. Πρόλαβε να προχωρήσει - κυριολεκτικώς στο παρά πέντε - σε άντληση 1,8 δις ευρώ από τις αγορές και ετοιµάζεται να «µαζέψει» άλλο 1 δις ευρώ, µε την πώληση µετοχών της Finansbank.

Μετά την Εθνική ακολουθεί (;) η Πειραιώς η οποία δροµολόγησε την δική της µεγάλη κεφαλαιακή ενίσχυση, που θα ολοκληρωθεί (;) τον Ιανουάριο. Η Τράπεζα Κύπρου ήδη άντλησε 400 εκατ. ευρώ, η Γενική Τράπεζα ετοιµάζεται να αντλήσει άλλα τόσα, ενώ η Αγροτική θα λάβει από το Δηµόσιο 1 δις. ευρώ, µε νέα έκδοση κοινών µετοχών (350 εκατ. ευρώ) και µετατροπή των προνοµιούχων του Δηµοσίου σε κοινές (650 εκατ. ευρώ).

Τα τοξικά µη εξυπηρετούµενα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια.

Πριν ακόµη η Ελλάδα οδηγηθεί στο ΔΝΤ και την υπογραφή του Μνηµονίου και πριν ξεκινήσει το
πρόγραµµα περικοπής µισθών και συντάξεων και αύξησης των φόρων που οδήγησε σε δραµατική
επιδείνωση της οικονοµικής κατάστασης του µέσου Έλληνα πολίτη, το ποσό των επιχειρηµατικών
δανείων είχε φτάσει να αντιστοιχεί στο 47% του ΑΕΠ (µέσος όρος ΕΕ 52,47%) µε το αντίστοιχο
ποσοστό για τα στεγαστικά δάνεια να κυµαίνεται στο 34,1% του ΑΕΠ (µέσος όρος ΕΕ 37,8%) και για
τα καταναλωτικά δάνεια στο 16,2% (πάνω από τον κοινοτικό µέσο όρο που είναι 15,2%).

Η "ελληνική κρίση" επιδείνωσε την κατάσταση θεαµατικά, µε το συνολικό ποσοστό µη εξυπηρετούµενων δανείων να σκαρφαλώνει στο 9% το 2010, και ειδικά για τα καταναλωτικά δάνεια να ξεπερνά το 15%. Παράλληλα, µέσα στους πρώτους οκτώ µήνες του 2010, οι τραπεζικές
καταθέσεις µειώθηκαν κατά 11% επιβαρύνοντας την αρνητική κατάσταση.

Με την ελληνική οικονοµία να έχει µία από τις χειρότερες αποδόσεις διεθνώς, το 2010, και µε τις
προβλέψεις για το 2011 να είναι απογοητευτικές, το πιθανότερο σενάριο είναι η αυξητική τάση στα ποσοστά µη εξυπηρετούµενων δανείων να συνεχιστεί προκαλώντας µία σειρά αλυσσιδωτών
αντιδράσεων, που ξεκινούν από την αύξηση του κινδύνου πτώχευσης των τραπεζών και την άσκηση ανοδικής πίεσης στα επιτόκια των ελληνικών οµολόγων, και φτάνουν µέχρι την πιθανότητα δηµιουργίας ενός µέγα – κύµατος µη ικανών αλλά και µη διατεθειµένων να αποπληρώσουν τα δάνειά τους δανειοληπτών, το οποίο µπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικές διαταραχές και κοινωνική αστάθεια όταν οι τράπεζες επιδιώξουν να διεκδικήσουν νοµικά την αποπληρωµή αυτών των δανείων.

Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή στην πολιτική ελίτ και οι σχετικές νοµοθεσίες που ψηφίστηκαν έχουν ως στόχο να απαλύνουν τις συνέπειες της νέας αυτής κρίσης. Η κατάσταση είναι γνωστή πολύ περισσότερο στην ελίτ του τραπεζικού κλάδου και σύµφωνα µε τραπεζίτες είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι τράπεζες θα προβούν σε τιτλοποίηση των µη εξυπηρετούµενων δανείων µε την Εθνική και την Alpha να συνεργάζονται ήδη προς αυτόν τον τοµέα. Τα τιτλοποιηµένα δάνεια θα πουληθούν µε µεγάλη έκπτωση σε επενδυτές οι οποίοι θα έχουν, πλέον, τη δυνατότητα να κινηθούν οι ίδιοι νοµικά εναντίον των Ελλήνων πολιτών.

Η τιτλοποίηση δανείων είναι νέα στην Ελλάδα µε τον σχετικό νόµο, που την επέτρεψε, να έχει
ψηφιστεί το 2003. Οι τράπεζες θα περιµένουν την Εθνική και την ALPHA να κάνουν την αρχή
και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν στα βήµατά τους προσπαθώντας να ξεφορτωθούν όσο το δυνατόν µεγαλύτερο ποσοστό των µη εξυπηρετούµενων δανείων υψηλού ρίσκου, δηλαδή αυτών που θα θεωρούν πολύ δύσκολο να αποπληρωθούν. Όσο αυτή η διαδικασία θα εξελίσσεται, θα αυξάνεται το ποσοστό της ελληνική ιδιωτικής περιουσίας που θα επιβαρύνεται µε εµπράγµατες ασφάλειες υπέρ ξένων επενδυτών και δανειστών, επιβαρύνοντας µία τάση που τροφοδοτείται ήδη µέσω της έκδοσης καλυµµένων οµολόγων, στην οποία πρωτοστατεί και πάλι η Εθνική.

Η νέα αυτή κρίση που πλησιάζει, αναµένεται να προκαλέσει νέο πλήγµα στον ελληνικό τραπεζικό
κλάδο. Με τις ελληνικές τράπεζες να είναι απόλυτα εξαρτηµένες από την ΕΚΤ για την άντληση
ρευστότητας και µε την πόρτα των αγορών να είναι κλειστή γι’ αυτές, στην περίπτωση που η
αυξητική τάση των µη εξυπηρετούµενων δανείων ξεπεράσει ένα σηµείο αντοχής των τραπεζών, µετρίου µεγέθους, µπορεί να αποτελέσει την χαριστική βολή που θα απειλήσει να οδηγήσει κάποιες από αυτές στην πτώχευση.

Το κυριότερο, όµως, είναι πως η νέα κρίση αναµένεται να χτυπήσει χιλιάδες νοικοκυριά
επιδεινώνοντας µία κατάσταση που είναι ήδη δραµατική. Ήδη ένας στους 11 κατοίκους του
Λεκανοπεδίου τρέφεται µε συσσίτια, το 25% δεν πληρώνει το τηλέφωνο και το 12% το ρεύµα!!! Με “φέσια” αρκετών εκατοµµυρίων ευρώ απειλούνται οι τράπεζες και από την εντεινόµενη τάση µικρών και µεγάλων επιχειρήσεων να ζητούν προστασία από πιστωτές (άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα), εξ' αιτίας των οξύτατων προβληµάτων ρευστότητας που αντιµετωπίζουν. Τους τελευταίους έξι µήνες οι αιτήσεις υπαγωγής στο άρθρο 99 έχουν αυξηθεί σηµαντικά, προκαλώντας πονοκέφαλο στις τράπεζες και… ηµικρανίες στην αγορά, καθώς παγώνει η εξυπηρέτηση δανείων και υποχρεώσεων προς προµηθευτές και ακολουθούν σχέδια διάσωσης µε χρονική µετάθεση και πιθανώς “κούρεµα” απαιτήσεων.

Παρ' ότι ως τώρα οι τραπεζίτες αρνούνταν την πραγµατικότητα και προσπαθούσαν να «µπαλώσουν
τις τρύπες» ρευστότητας και φερεγγυότητας, µε διαδοχικά κρατικά πακέτα ενισχύσεων, µε
περίεργες τιτλοποιήσεις µέσα στο 2009, που µετατράπηκαν σε «τοξικό βάλτο», µε συνεχείς
προσπάθειες διάσωσης πελατών τους µέσω αναχρηµατοδοτήσεων και, εσχάτως, µε προσπάθεια
να συγκαλύψουν τα προβλήµατα µέσα από συγχωνεύσεις, δεν κατάφεραν τελικά να «κρύψουν κάτω από το χαλί» το πραγµατικό πρόβληµα : ότι η κρίση µετέτρεψε τα χαρτοφυλάκιά τους σε
ένα απέραντο πεδίο «τοξικών» στοιχείων ενεργητικού.

Μέχρι το τέλος του χρόνου, περισσότερα από ένα στα δέκα δάνεια του ιδιωτικού τοµέα θα έχουν περάσει σε καθυστέρηση, σχηµατίζοντας ένα… πέλαγος προβληµατικών δανείων ύψους άνω των 26 δις. ευρώ. Κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς θα κλείσει αυτός ο κύκλος. Με τις πιο αισιόδοξες εκτιµήσεις, τα προβληµατικά δάνεια θα φθάσουν στο 12% του συνόλου, κάπου µέσα στο 2011, αλλά στην πραγµατικότητα το τραπεζικό σύστηµα δεν έχει µετρήσει ως τώρα τις αντοχές του σε συνθήκες τέτοιας ύφεσης και κάθε πρόβλεψη είναι επισφαλής.

Η επιδείνωση της ποιότητας των χαρτοφυλακίων χορηγήσεων έχει άλλη µια «κρυφή» παρενέργεια : οι τιτλοποιήσεις δανείων, που χρησιµοποιήθηκαν κακώς σε µεγάλη κλίµακα, ακόµη και το 2009, όταν είχε κλείσει η διεθνής αγορά τιτλοποιήσεων, για να πάρουν ρευστότητα οι τράπεζες χωρίς να προσφύγουν στις εγγυήσεις του Δηµοσίου (άλλη παγκόσµια ελληνική πρωτοτυπία…), «ξηλώνονται» από τις επισφάλειες, αφήνοντας πίσω τους µεγάλες ζηµιές, καθώς οι τράπεζες είχαν στις περισσότερες περιπτώσεις εγγυηθεί οι ίδιες για τους τίτλους που εξέδιδαν. Το ποσό των επισφαλών τιτλοποιήσεων ξεπερνά σήµερα τα 30 δις. ευρώ και οι τίτλοι αυτοί παραµένουν «παρκαρισµένοι» στους τραπεζικούς οµίλους, περιµένοντας τη σειρά τους να «σκάσουν».

Η κρυµµένη φούσκα στεγαστικών δανείων.

Εσπευσµένα µέτρα για να φρενάρει η πορεία της ελληνικής αγοράς ακινήτων είναι έτοιµη να λάβει
µέχρι το τέλος του έτους η κυβέρνηση, µε υπόδειξη και από τις τράπεζες, που βλέπουν να
έρχεται απειλητικά στην επιφάνεια η κρυµµένη «φούσκα» των στεγαστικών δανείων, που θα
µπορούσε να γίνει απειλητικότερη για τη σταθερότητα του πιστωτικού συστήµατος ακόµη και
από τις ήδη «τοξικές» τοποθετήσεις σε κρατικά οµόλογα.

Σύµφωνα µε πληροφορίες του Βanksnews.gr, το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης αναµένεται
πολύ σύντοµα να περάσει από την Βουλή και νέα παράταση της ρύθµισης, µε την οποία απαγορεύονται για έξι µήνες οι πλειστηριασµοί ακινήτων. Πρόκειται για µια ρύθµιση που καθιερώθηκε πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2008, κατόπιν αιτήµατος των τραπεζών, ώστε να
προστατευθεί η αγορά ακινήτων από µαζικούς πλειστηριασµούς ακινήτων από τράπεζες. Έκτοτε,
η ρύθµιση διαρκώς παρατείνεται, καθώς οι τράπεζες φοβούνται µια κατάρρευση αµερικανικού
τύπου, αν σπάσει το µορατόριουµ των πλειστηριασµών και πέσει… βροχή ακινήτων στην
αγορά.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν καταφέρει ως τώρα, µε την βοήθεια της Πολιτείας, να δηµιουργήσουν ένα τεχνητό «δίχτυ» προστασίας της αγοράς ακινήτων, γνωρίζοντας καλά, ότι η κατάρρευση των τιµών, κυρίως στις κατοικίες, θα µπορούσε να δηµιουργήσει ένα ανεξέλεγκτο ντόµινο, που θα παρέσυρε και τους τραπεζικούς ισολογισµούς. Όµως, όλοι γνωρίζουν ότι το «προστατευτικό δίχτυ» δεν µπορεί να διατηρηθεί στη θέση του επ’ αόριστον. Αν δεν ανακάµψει το αργότερο στο β΄ εξάµηνο του 2011 η οικονοµία, το δίχτυ θα αρχίσει να ξηλώνεται, εκτιµούν τραπεζικά στελέχη, καθώς  η απαγόρευση των πλειστηριασµών ήταν ένα µέτρο-κλειδί, που σταµάτησε σε µεγάλο βαθµό την µετάδοση της κρίσης, καθώς οι επισφάλειες στεγαστικών δανείων δεν µετατράπηκαν αµέσως σε προσφορά ακινήτων από τις τράπεζες σε «χτυπηµένες» τιµές, που θα δηµιουργούσαν πανικό και γενικευµένη πτώση τιµών στην αγορά, όπως περίπου συνέβη και στις ΗΠΑ.

Όµως, αυτό το κατ' εξοχήν προσωρινό µέτρο δεν µπορεί να παραµείνει επ’ άπειρον, ούτε και
εφαρµόζεται χωρίς κόστος για τις τράπεζες, οι οποίες «απορροφούν» συνεχώς στους ισολογισµούς τους ακίνητα, ιδιαίτερα από τις αρχές του 2009 και µετά, προερχόµενα από πολλές πλευρές (ενέχυρα στεγαστικών, κατασχέσεις έναντι άλλων οφειλών, όπως επιχειρηµατικά και καταναλωτικά δάνεια). Αυτές οι κατασχέσεις, αντί να µετατρέπονται σε νέα κεφάλαια για το τραπεζικό σύστηµα, µέσω των πλειστηριασµών, έχουν µετατραπεί σε «βαρύδια» για τους ισολογισµούς τους, χωρίς κανείς (πλην της Τράπεζας της Ελλάδος) να έχει εικόνα της πλήρους έκτασης του προβλήµατος. Αν δεν ανακάµψει το συντοµότερο η οικονοµία, για να µπορεί να απορροφήσει, χωρίς σοβαρές επιπτώσεις στις τιµές, την προσφορά ακινήτων µέσω πλειστηριασµών, τα στεγαστικά δάνεια θα µετατραπούν σε… θηλιά για τις τράπεζες.

Η κατάσταση αυτή επιτείνει την εντύπωση αναξιοπιστίας των ελληνικών τραπεζικών ισολογισµών
στα µάτια των διεθνών αναλυτών, καθώς ουδείς γνωρίζει πόσες δεκάδες χιλιάδες ακίνητα, κυρίως
κατοικίες, έχουν περάσει στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών από το 2009 ως τώρα. Και ουδείς, φυσικά, µπορεί να πιστέψει, ότι σε µια οικονοµία που έχει καταρρεύσει, αυτό το τεράστιο απόθεµα ακινήτων µπορεί να βγει στην αγορά χωρίς να προκληθεί «βουτιά» των τιµών. Έτσι, είναι πολύ αµφίβολο, αν σήµερα αποφάσιζαν οι τράπεζες να θέσουν σε πλειστηριασµό όλα τα ακίνητα που έχουν περιέλθει στην κατοχή τους µέσα στον επόµενο χρόνο, σε ποιο βαθµό αυτές οι πωλήσεις ακινήτων θα κάλυπταν τα χαµένα δάνεια.

Κατά µέσο όρο, οι ελληνικές τράπεζες καλύπτουν περίπου κατά το ήµισυ τις επισφάλειες τους µε σχηµατισµό προβλέψεων, ενώ υπολογίζουν ότι αυτές καλύπτονται πλήρως αν συνυπολογισθούν οι εµπράγµατες εξασφαλίσεις. Αλλά αυτή η εξίσωση είναι πολύ αµφίβολο αν «στέκει» µε τις σηµερινές συνθήκες στην οικονοµία. Σε κάθε περίπτωση, είναι γεγονός ότι, ειδικά από το χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών τους δανείων, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αρχίσει να δέχονται πρωτοφανή πίεση στους ισολογισµούς:

-Το υπόλοιπο των χορηγήσεων στεγαστικών πλησιάζει τα 85 δις. ευρώ (πάνω από ένα τρίτο του
ΑΕΠ), υπερβαίνοντας κατά πολύ τις τοποθετήσεις (της τάξεως των 60 δις. ευρώ) σε κρατικούς
τίτλους.
-Τα µη εξυπηρετούµενα στεγαστικά έχουν φθάσει ήδη στο 8,7% του συνόλου, σύµφωνα µε
στοιχεία της ΤτΕ, από 3,4% στο τέλος του 2006. Αυτό σηµαίνει ότι ήδη από το α΄ εξάµηνο του 2010
τα µη εξυπηρετούµενα στεγαστικά δάνεια έφθαναν τα 7,3 δις. ευρώ και µέσα στο 2011, όταν
αναµένεται να κορυφωθούν οι καθυστερήσεις, το ύψος τους εκτιµάται ότι θα ξεπεράσει τα 10
δις. ευρώ.
-Αυτές οι καθυστερήσεις, στο βαθµό που θα µετατραπούν σε επισφάλειες, θα φέρουν στα
χαρτοφυλάκια των τραπεζών αρκετές δεκάδες χιλιάδες κατοικιών, σε µια αγορά που υπάρχει
ήδη ένα απόθεµα 150.000 απούλητων, νεόδµητων κατοικιών και άγνωστος αριθµός παλαιών
κατοικιών, που οι ιδιοκτήτες τους προς το παρόν αναβάλλουν την προσπάθεια πώλησής τους.
-Οι τακτικές έρευνες που έχει αρχίσει η ΤτΕ, αντλώντας στοιχεία από µεσίτες, δείχνουν ότι η αγορά αναµένει στον ένα ή τον άλλο βαθµό µια σηµαντική διόρθωση τιµών : το 96% των συµµετασχόντων στη σχετική έρευνα β΄ τριµήνου 2010 ανέφεραν ότι υπάρχει µεγάλο πλεόνασµα κατοικιών, ενώ οκτώ στους δέκα µεσίτες χαρακτήριζαν τα επίπεδα τιµών υψηλά (έναντι 63% το α΄ τρίµηνο), χωρίς να βρεθεί έστω και ένας, που θα χαρακτήριζε τις τιµές χαµηλές. Σε ετήσια βάση, οι ερωτώµενοι εκτίµησαν ότι οι τιµές έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 11% το β΄ τρίµηνο του 2010, ένα ποσοστό διόρθωσης πολύ χαµηλό, αν συνεκτιµηθεί η γενική καθίζηση της οικονοµίας την ίδια περίοδο.

Καταθέσεις - Νέα φυγή καταθέσεων τρέµουν οι τραπεζίτες.

Πριν από την κρίση οι πολίτες διατηρούσαν στις ελληνικές τράπεζες περί τα 300 δις ευρώ. Σήµερα
υπάρχουν 200. Τα υπόλοιπα 100 είτε πέταξαν στο εξωτερικό ή κρύφτηκαν σε θυρίδες, µπαούλα
και πατάρια. Τα λεφτά αυτά δεν ανήκουν στους µεγαλοαστούς , ούτε στους τεχνοκράτες, ούτε
βεβαίως στις µεγάλες επιχειρήσεις. Αυτοί τα φυγάδευσαν αµέσως µόλις έσκασε το ελληνικό κανόνι
και είναι βέβαιο ότι µε καµμία απειλή και κανένα φορολογικό νόµο δεν πρόκειται να τα φέρουν στο στόµα του λύκου. Είναι σα να λένε στον πλούσιο ότι "πληρώνοντας 5 ευρώ σού εξασφαλίζουµε ότι δεν θα ελεγχθείς για την προέλευση των 100, υπό την προϋπόθεση ότι τα 100 ευρώ θα τα τοποθετήσεις για ένα χρόνο στη µέση της πλατείας Οµονοίας"!!!

Τα εναποµείναντα λοιπόν 200 δις είναι τα λεφτά του λαουτζίκου, τα λεφτά των µικροµεσαίων, όλων αυτών που έχουν µικρή τεχνογνωσία. Είναι οι κόποι µιας ζωής όσων αντλούν πληροφόρηση από τα δελτία των 8.

Μέσα στο ζοφερό κλίµα κλίµα που επικρατεί, οι Έλληνες τραπεζίτες επιστρέφουν εκ νέου ολοταχώς στην… αγωνία του γκισέ, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι, η νέα συζήτηση που άνοιξε για όλες τις πιθανές και απίθανες εκδοχές χρεοκοπίας της χώρας, θα αρχίσει πολύ σύντοµα να κλονίζει την ψυχραιµία ακόµη και των καταθετών που αντλούν «τεχνογνωσία» από τα δελτία των 8, επαναφέροντας το σύστηµα στις συνθήκες αποσταθεροποίησης του πρώτου εξαµήνου
του 2010.

Προς το παρόν, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, οι καταθέτες φαίνεται ότι αποφεύγουν την
εκδήλωση πανικού, παρά την ορµητική επάνοδο της δηµόσιας συζήτησης, στην Ελλάδα και
διεθνώς, για τις πιθανότητες να γίνει η Ελλάδα ο πρώτος… πελάτης του µηχανισµού στήριξης που
προτείνει η Γερµανία, συνοδεύοντας αυτή την πρόταση µε την προτροπή για «κούρεµα» πιστωτών. Οι καταθέτες δεν σπεύδουν να αποσύρουν καταθέσεις σε συνθήκες πανικού, όπως συνέβη ιδιαίτερα κατά το α΄ εξάµηνο του έτους, καθώς επιχειρούν να… βγάλουν άκρη µέσα στη γενικευµένη σύγχυση, σχετικά µε το αν πράγµατι επίκειται µια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αλλά κυρίως µε το πώς αυτό µπορεί να επηρεάσει την καθηµερινότητα του καταθέτη.

Όµως, ακόµη και τραπεζικά στελέχη, που καλούνται από καταθέτες να δώσουν µια σαφέστερη εικόνα για τις επιπτώσεις µιας ενδεχόµενης χρεοκοπίας, δυσκολεύονται να δώσουν καθαρές απαντήσεις. Θεωρητικά, οι καταθέτες προστατεύονται από την κρατική εγγύηση των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη, ανά πιστωτικό ίδρυµα, στην περίπτωση που κάποια τράπεζα οδηγηθεί σε διαδικασία εκκαθάρισης. Να σηµειωθεί εδώ, όµως, ότι η εγγύηση (!) του ελληνικού δηµοσίου είναι καθαρά εικονική αφού, ως γνωστόν, το κράτος έχει κηρύξει άτυπη στάση πληρωµών ακόµα και για την επιστροφή µικροποσών ΦΠΑ (για να µη µιλήσουµε για τα χρέη προς τους προµηθευτές, ούτε για τα χρέη των νοσοκοµείων, ούτε για τη χρηµατοδότηση των συνταξιοδοτικών ταµείων που οριακά
πλέον καταβάλουν συντάξεις…).

Στην πράξη, η κυβέρνηση και οι εποπτικές αρχές θα κάνουν τα πάντα για να αποτρέψουν καταρρεύσεις τραπεζών, ακόµη και σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους, καθώς γνωρίζουν
ότι µια αναταραχή µεγάλης κλίµακας στο ελληνικό πιστωτικό σύστηµα θα άνοιγε το «κουτί της
Πανδώρας» όχι µόνο για την Ελλάδα, αλλά πιθανόν και για άλλες χώρες της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα
στην περιφέρεια.

Όµως, παρ' ότι το ενδεχόµενο απώλειας κεφαλαίων από κατάθεση σε ελληνική τράπεζα θα πρέπει
να θεωρείται απόµακρο, βέβαιο είναι, ότι αν η κυβέρνηση αρχίσει διαπραγµάτευση για
αναδιάρθρωση του χρέους θα επιβληθούν περιορισµοί για µια χρονική περίοδο στις αναλήψεις από τις τράπεζες. «Δεν έχει νόηµα να συζητάς για µια αναδιάρθρωση του χρέους και την ίδια στιγµή να αποσύρονται µαζικά καταθέσεις από το τραπεζικό σου σύστηµα», τονίζουν τραπεζικά στελέχη. Και επισηµαίνουν, ότι ακόµη και χωρίς να έχει επιβληθεί κάποιος επίσηµος περιορισµός στις αναλήψεις, στις πιο δύσκολες στιγµές του τρέχοντος έτους αρκετές τράπεζες επέβαλαν άτυπους περιορισµούς, ανάλογα µε τις συνθήκες ρευστότητας στην κάθε τράπεζα (για παράδειγµα, αναλήψεις µεγάλων ποσών ήταν δυνατές µόνο µε προειδοποίηση αρκετών ηµερών).

Όταν λοιπόν αποφασιστεί η αναδιάρθρωση, θα ανακοινωθεί απροειδοποίητα και µέσα σε µια
νύχτα θα περάσει νοµοθετική ρύθµιση που θα επιβάλει περιορισµούς στις αναλήψεις από τις
τράπεζες. Αυτοί είναι κάποιοι από τους πολλούς λόγους, που ο τελευταίος φορολογικός νόµος για τον επαναπατρισµό των καταθέσεων που διέφυγαν στο εξωτερικό, δεν απέδωσε απολύτως τίποτα!

Τζίφος ο επαναπατρισµός κεφαλαίων και …παρατείνεται.

Παράταση, λοιπόν, µέχρι τέλος Δεκεµβρίου - το λιγότερο - προτίθεται να δώσει το υπουργείο
Οικονοµικών στη διορία που έληξε στις 15 Οκτωβρίου, για “να φέρουν πίσω τα λεφτά”, όσοι
έλληνες έχουν βγάλει τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό. Το οικονοµικό επιτελείο έχει ήδη διαµηνύσει σε νοµικούς και οικονοµικούς συµβούλους µεγαλοεπιχειρηµατιών, να µεταφέρουν το µήνυµα στους πελάτες τους ότι αυτή θα είναι και η τελευταία ευκαιρία που θα έχουν, πριν το Δηµόσιο επιδοθεί σε άγριο φοροκυνηγητό και ελέγχους πόθεν έσχες, εις βάρος όσων θα εντοπίζει να µην έχουν “επαναπατρίσει” τα κεφάλαιά τους, ύστερα από επεξεργασία στοιχείων που συλλέγει από τράπεζες του εξωτερικού.

Στην πράξη, πάντως, σύµφωνα µε τις ως τώρα ενδείξεις, τα αποτελέσµατα από την διαδικασία που εφαρµόστηκε απέδωσε µηδαµινά - αν όχι µηδενικά - αποτελέσµατα. Ο φόβος να επαναπατρίσουν οι πλούσιοι τις καταθέσεις τους είναι τόσο µεγάλος, που ούτε η άκρως ευνοϊκή ρύθµιση του τελευταίου φορολογικού νόµου ήταν ικανή να τους µεταπείσει. Ο νόµος προβλέπει ότι φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που φορολογούνται στην Ελλάδα µπορούν να µεταφέρουν κεφάλαια που βρίσκονται στην αλλοδαπή, σε προθεσµιακό λογαριασµό κατάθεσης στην Ελλάδα, διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους, εφ' όσον καταβάλλουν φόρο µε συντελεστή 5% επί της αξίας των καταθέσεων που µεταφέρουν, κατά τον χρόνο της µεταφοράς.

Αν τα κεφάλαια παραµείνουν κατατεθειµένα στην αλλοδαπή, οφείλεται φόρος 8% πάνω σ' αυτά. Με την καταβολή του φόρου επί της αξίας των κεφαλαίων που εισάγονται, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του υπόχρεου φυσικού ή νοµικού προσώπου για τα κεφάλαια που εισάγει, ενώ δεν ερευνάται ο τρόπος απόκτησής τους.

Κεφάλαιο 9: Δυνατότητες περιορισµού ή µηδενισµού του ελληνικού χρέους µε εφ' άπαξ
εισφορά (µε παρακράτηση) ποσοστού επί των καταθέσεων των ιδιωτών και επιχειρήσεων και
εφ' άπαξ «εισφορά» ποσοστού της µη υποθηκευµένης ακίνητης περιουσίας, επίσης ιδιωτών και επιχειρήσεων (πηγή: Β. Βιλιάρδος http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2182.aspx ).

Ο διευθυντής του «εναλλακτικού» ινστιτούτου οικονοµικών ερευνών, µε έδρα την Βασιλεία της
Ελβετίας, επεξεργάζεται ένα σχέδιο, µε στόχο την «αποχρέωση» της Γερµανίας. Σκοπός του είναι µία ολοκληρωµένη, «ριζική» πρόταση, σχετικά µε το πώς θα µπορούσε η Γερµανία να αποπληρώσει εντελώς το δηµόσιο χρέος της, ύψους περί το 1,7 τρις ευρώ, µέσω της «εισφοράς» ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων.

Η καθαρή «χρηµατική» περιουσία των Γερµανών αυξήθηκε περισσότερο από το δηµόσιο χρέος. Με την συνολική περιουσία λοιπόν στα 8,2 τρις ευρώ, η «ριζική» εξόφληση του 1,7 τρις ευρώ δηµοσίου
χρέους θα µπορούσε να εξασφαλισθεί µέσω της «εισφοράς» ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων ύψους 20%. Η «εισφορά» βέβαια αυτή θα έπρεπε να επιβαρύνει τα κάθε είδους περιουσιακά στοιχεία των ιδιωτών : την ακίνητη περιουσία, τις καταθέσεις και τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια.

Η ανωτέρω πρακτική έχει εφαρµοσθεί στο παρελθόν, από τον τότε καγκελάριο της Γερµανίας K. Adenauer, ο οποίος θεωρείτο «εχθρός» του κοµµουνισµού, δεν έχει αντιµετωπισθεί αρνητικά (το γερµανικό δηµόσιο τότε διατήρησε την «εισφορά» µέχρι την δεκαετία του 70, ταυτόχρονα µε τη θεσµοθέτηση υψηλών αφορολόγητων ορίων, έτσι ώστε να επιβαρυνθούν αυτοί οι οποίοι, παρά τον πόλεµο, συνέχιζαν να διατηρούν µεγάλες περιουσίες - κυρίως οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Σύµφωνα µε την ανωτέρω πρακτική, ο αναλυτής Β. Βιλιάρδος παρουσιάζει για το ελληνικό χρέος δυο προτάσεις, που εφ' όσον η ελληνική κυβέρνηση τις έκανε πράξη θα µπορούσε α) να περιοριστεί ριζικά το ελληνικό χρέος και β) να µηδενιστεί . Και οι δυο προτείνουν εφ' άπαξ εισφορά (µε παρακράτηση) ποσοστού επί των καταθέσεων των ιδιωτών και επιχειρήσεων, ενώ η δεύτερη προτείνει εφ' άπαξ «εισφορά» ποσοστού της µη υποθηκευµένης ακίνητης περιουσίας, επίσης ιδιωτών και επιχειρήσεων.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΡΙΖΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

(α) Μείωση (διαγραφή) του δηµοσίου χρέους µας κατά 40%, µέσω απόσβεσης του από τις διεθνείς
τράπεζες. (Γνωρίζοντας ότι οφείλουµε στους ξένους περί τα 300 δις δολλάρια, η µείωση θα ήταν 120 δις δολλάρια - 94 δις ευρώ).
(β) Εφ' άπαξ «εισφορά» (παρακράτηση) του 40% των χρηµατικών καταθέσεων των Ελλήνων, ιδιωτών και επιχειρήσεων, στις τράπεζες. Υπολογίζοντας ότι οι καταθέσεις είναι της τάξης των 200 δις ευρώ, το ποσόν θα ήταν το ελάχιστο 80 δις ευρώ.
(γ) Απαίτηση εξόφλησης των αποζηµιώσεων που µας οφείλει η Γερµανία, οι οποίες υπολογίζονται
στα επίπεδα των 70 δις ευρώ.

Το συνολικό ποσόν, που θα συγκεντρωνόταν στα «ταµεία» του κράτους, θα ήταν περίπου 244 δις
ευρώ, έναντι δηµοσίου χρέους 320 δις ευρώ - τα 80 δις ευρώ από τους Έλληνες, τα 70 δις ευρώ από τους Γερµανούς και τα 94 δις ευρώ από τις «αγορές». Έτσι, το δηµόσιο χρέος µας θα περιοριζόταν πλέον στα 76 δις ευρώ, ή στο 34,5% του ΑΕΠ µας (µε µειωµένο ΑΕΠ, στα 220 δις ευρώ).

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ - ΠΛΗΡΗΣ ΑΠΟΧΡΕΩΣΗ)

(α) Μείωση (διαγραφή) του δηµοσίου χρέους µας κατά 40%, µέσω απόσβεσής του από τις διεθνείς
τράπεζες.
(β) Απαίτηση εξόφλησης των αποζηµιώσεων που µας οφείλει η Γερµανία.
(γ) Εφ' άπαξ «εισφορά» (παρακράτηση) του 20% των χρηµατικών καταθέσεων των Ελλήνων,
ιδιωτών και επιχειρήσεων, στις τράπεζες.
(δ) Εφ' άπαξ «εισφορά» του 20% της µη υποθηκευµένης ακίνητης περιουσίας, επίσης ιδιωτών
και επιχειρήσεων, η οποία υπολογίζεται ελεύθερα (θα έπρεπε να καταγραφεί επακριβώς) στα 600
δις ευρώ (είναι µάλλον σηµαντικά µεγαλύτερη, αφού κριτήριό µας είναι το 1/8 της αντίστοιχης
γερµανικής, ενώ η ιδιοκατοίκηση των Ελλήνων είναι διπλάσια από αυτή των Γερµανών). Το 20%
θα ήταν 120 δις ευρώ - για την άµεση πληρωµή του, θα έπρεπε ενδεχοµένως να δανεισθούν τα
ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις από τις τράπεζες (επιστροφή των δανείων µε δόσεις,
εντός 30 ετών).

Το συνολικό ποσόν που θα συγκεντρωνόταν στα ταµεία του κράτους, θα ήταν περίπου 324 δις ευρώ,
οπότε θα εξοφλούσαµε εντελώς το δηµόσιο χρέος µας.