Rib and Sea

«Με λόγια σπαθάτα».

Συνέλληνες, μόνο μελετώντας κλείνουμε τα στόματα εκείνων που επιμένουν να μας κάμουν να πιστέψουμε πως περνούσαμε καλά κάτω από την Τουρκική σκλαβιά, πως δεν υπήρχαν κρυφά σχολειά, πως δεν ήταν ο λαός σύσσωμος που τάχθηκε με όλες του τις δυνάμεις στον αγώνα για τη  λευτεριά μας! Πολύ χρήσιμο γι’ αυτό θεωρώ και το βιβλίο του Γεράσιμου Ρηγάτου: «Υγειονομικά προβλήματα, γιατροί και Ιατρική στα χρόνια της Επανάστασης του 1821, εκδόσεις S&G SOLUTIONS, Αθήνα 2020». Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στον γιατρό και συγγραφέα γιατί, μέσα από τα αυθεντικά αποσπάσματα σελίδων βιβλίων που περιλαμβάνει, προκύπτουν αποδείξεις και περιγραφές της ζωής και των βασανιστηρίων των σκλαβωμένων στους Οθωμανούς Ελλήνων. Μ’ αυτές  καταρρίπτονται  ψεύδη των διεθνιστών κι ανθελλήνων εκσυγχρονιστών, που θέλουν να ξεγελάσουν  κι εμάς και τους νεότερους απογόνους εκείνων των ηρώων, γράφοντας μίαν άλλη ιστορία…
 
Τέλος, δίνουμε και την απάντηση που αρμόζει στην ομάδα των συγγραφέων του βιβλίου «Τι είν’ η Πατρίδα μας» πρώτη έκδοση 1997 (επιμέλεια Άννας Φραγκουδάκη - Θάλειας Δραγώνα). Τόλμησαν οι κυρίες να χαρακτηρίσουν τα βιβλία της Ιστορίας Δημοτικού και Γυμνασίου ως «εθνοκεντρικά»! Έγραψαν, λοιπόν, το 2006 νέα «εκσυγχρονισμένα» βιβλία τύπου Ρεπούση, ισχυριζόμενες στο εν λόγω βιβλίο τους (θα εκδοθεί σύντομα κριτική μου)  ότι: στο σχολικό εγχειρίδιο αποσιωπάται  η σημασία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, του πολιτισμού της, της προσφοράς της στα γράμματα και τις τέχνες κλπ. κλπ (σελίδα 369).
 
Απάντηση πρώτη και συνολική στην παραπάνω κατηγορία δίνει ο Τούρκος ιστορικός Taner Akçam σε μία  συγκλονιστική συνέντευξη στη διαδικτυακή εφημερίδα AHVAL, με την ευκαιρία της πρόσφατης μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί από τον Ερντογάν. Λέει ο Τούρκος ακαδημαϊκός ότι «ζούμε στον 21ο αιώνα, αλλά η νοοτροπία μας είναι ακόμα εκείνη του 1453! Εμείς ακόμα και σήμερα δεν έχουμε την αγωνία να προστατεύσουμε μία παγκόσμια κληρονομιά της ανθρωπότητας. Δεν έχουμε αποθέματα πολιτισμού, για να πάμε πάρα πέρα την πολιτιστική κληρονομιά που μας κληροδότησαν άλλοι. Δεν έχουμε να προσθέσουμε ούτε ένα λιθαράκι στην παγκόσμια κληρονομιά. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια νέα πολιτισμική αξία. Μπορούμε μόνο να την κατακτήσουμε και να την καταστρέψουμε»!

Απάντηση δεύτερη αποτελεί η απαξία που ο Ιωάννης  Καποδίστριας έχει εκφράσει για το ανύπαρκτο πολιτισμικό ήθος και τη βαρβαρότητα των Τούρκων. Ο Έλληνας κυβερνήτης είχε  γνώση των  γενοκτονιακών  διαθέσεων των Οθωμανών κατά των Ελλήνων και των άλλων χριστιανικών πληθυσμών αλλά και των Αρμενίων (1720). Ως πολιτικός και διπλωμάτης ο Έλληνας γιατρός διέγνωσε πως οι Τούρκοι διαθέτουν μόνον αγριότητα κατακτητική και το διαπιστώσαμε, σκεπτόμενοι πως ένα σχεδόν αιώνα μετά τη δική του δολοφονία στο Ναύπλιο, ακολούθησε η γενοκτονία των Αρμενίων και των Ελλήνων του Πόντου και της Μ. Ασίας. Και τριάντα χρόνια μετά, ακολούθησε ο διωγμός των επί χιλιετίες Ελλήνων κατοίκων της Κωνσταντινούπολης και η συντριβή ακόμη και των ταφικών τους μνημείων (1955). Ακολούθησε η εισβολή και κατάληψη κι εποικισμός του βορείου τμήματος της Κύπρου (1974), η μετατροπή των εκκλησιών σε στάβλους, καθώς και η μέχρι των ημερών μας όχι δικαίωση των διωχθέντων Ελλήνων με την επιστροφή τους στην Ιωνία και τη γενέθλια γη τους, αλλά με θράσος και συνεχή επιθετική στάση και απαίτηση των Τούρκων, να μοιράσουμε τα νησιά μας και την Κύπρο μας και τις Ελληνικές θάλασσες κατά τα γούστα τους…

Οι Οθωμανοί ανήκουν στους ανατολικούς λαούς που χρησιμοποιούσαν φρικτούς και βαρβαρικούς τρόπους θανάτωσης, όπως ήταν ο πριονισμός στα δύο ή ο τεταρτισμός, ο ανασκολοπισμός, το «κάρφωμα» δηλαδή ή «παλούκωμα» του ανθρώπου πάνω σε ξύλο ή μεταλλικό αντικείμενο, προκαλώντας αργό και βασανιστικό θάνατο. Τέτοιες περιγραφές κατέγραψαν περιηγητές του 17ου, 18ου, 19ου αι. (σελ. 25-53 στο βιβλίο του Γ. Ρηγάτου). Μήπως μπορεί κανείς να ξεχάσει τα κομμένα κεφάλια των Κούρδων από Τούρκους πριν από μήνες ή τη σύμπραξή τους στην κατάληψη του Ναβόρνο-Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν και την επίθεση ασεβών κατά των Αρμενικών τάφων, σαρκάζοντας και διαλύοντας τις λάρνακες με κλωτσιές!

Αν ένοιωθαν ανθρώπινη μεταχείριση οι σκλαβωμένοι Έλληνες, θα είχαμε τόσες ανατινάξεις μοναστηριών και χώρων οχυρών, όπου κατέφευγαν για να κρυφτούν: Αν δεν έτρεμαν τα βασανιστήρια, τον βιασμό και το δουλεμπόριο θα προτιμούσαν τον θάνατο και την αυτοκτονία οι σκλαβωμένοι άμαχοι πληθυσμοί, για να μη πέσουν ζωντανοί στα χέρια των Τούρκων; Και δεν αναφέρομαι μόνο στα  έντονα χρόνια της  Επανάστασης του 1821. Γινόταν κάθε φορά που μαζικά ή ατομικά οι σκλαβωμένοι αντιδρούσαν στη βούληση των αφεντικών... Ξεχνάμε τη Μονή της Ζερμπίτσας στον Ταϋγετο με τους 60 Μανιάτες που κάηκαν, τη Μονή Σέκου με τον Γεωργάκη Ολύμπιο (1821), το Κούγκι στο Σούλι με τον Σαμουήλ (1803), το Παλιόκαστρο στα Ψαρά με 750 γυναικόπαιδα και 150 άνδρες, τον Ανεμόμυλο στο Μεσολόγγι με τον Μητροπολίτη Ρωγών Ιωσήφ που κάηκαν και την ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης Μετρημένες ήταν οι περιοχές όπου ελάχιστοι υπόδουλοι Έλληνες απολάμβαναν καλύτερη μεταχείριση. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, μάλιστα, η ανυπακοή των σκλαβωμένων συμμετέχοντας στην Επανάσταση του 1821, θεωρήθηκε πλεονεξία και ανεπίτρεπτη αχαριστία και γινόταν αιτία του πλέον βασανιστικού θανάτου! Αναφέρομαι στον βεζίρη της Ηπείρου Αλή πασά και στη σφαγή της Χίου.

Ο Αλή πασάς, Τουρκαλβανός από το Τεπελένι με έδρα τα Ιωάννινα, μπορεί να ήταν ανδρείος και οξύνους και δραστήριος, όπως γράφει γι’ αυτόν ο Χριστόφορος Περραιβός. Μπορεί στην αυλή του να συγκέντρωνε Έλληνες έμμισθους γιατρούς από τους καλύτερους (λόγω του  φόβου για την υγεία του), αλλά και περιηγητές για να έχει επαφές με την Ευρώπη. Οφείλω, όμως, να συμφωνήσω με τον Ανώνυμο συγγραφέα της «Ελληνικής Νομαρχίας», που τον χαρακτήρισε «αιμοβόρο τέρας, κλέπτη φοβερό, άδικο και σκληρό, χωρίς συνείδηση,  που δεν έπαυσε να τυραννεί τους ταλαιπώρους Ηπειρώτας και Θετταλούς»!  Ξέρετε τι βασανιστήρια πέρασαν Έλληνες που υπηρέτησαν στην αυλή του, αλλά δεν δίστασαν και δράση επαναστατική εναντίον του ν’ αναπτύξουν; Ξέρετε πως ο παπα-Θύμιος ο Βλαχάβας, αγωνιστής ονομαστός, νικήθηκε στην Καλαμπάκα το 1808 αλλά παραδόθηκε στον Αλή πασά με την υπόσχεσή του για αμνηστία που, δυστυχώς, δεν έδωκε ποτέ; Τον βασάνισαν επί τρίμηνο, ώσπου (σύμφωνα με τον περιηγητή Πουκεβίλ) τον σκότωσαν μέσα στις φυλακές του Αλή;

Ξέρετε τι βασανιστήρια πέρασε ο ιερομόναχος Δημήτριος από τη Σαμαρίνα της Πίνδου, όταν συνελήφθη από τον Αλή πασά ως δημεγέρτης; Έμπηξαν καλάμια στα νύχια των χεριών και των ποδιών του. Ύστερα εφάρμοσαν την έμπαρση καλαμιών στους βραχίονές του. Μετά έσφιγγαν με αστραγάλους (κότσια) το κρανίο του μέχρι που έτριζε. Τον κρέμασαν ύστερα ανάποδα με τη φωτιά να πυρώνει το κρανίο χωρίς να το κάψει, γιατί στο επόμενο στάδιο έβαλαν σανίδα πάνω στο κρανίο και πηδούσαν μέχρι να το σπάσουν... Τέλος, τον έχτισαν με το κεφάλι μόνο να φαίνεται, ώσπου μετά 12ήμερον εξέπνευσε… Ξέρετε πως όσους ραγιάδες έπιανε αρματωμένους τους αποκεφάλιζε εμπρός στους Γάλλους αιχμαλώτους  και ακολουθούσε η εκδορά των κεφαλών τους; Πως δίδασκαν τους Γάλλους πώς να γεμίζουν τα κεφάλια με αλάτι και να τα στέλνουν στον Σουλτάνο, μέσα σε σακιά; Το διασώζει ο Δημ. Φωτιάδης από στίχο ενός Τουρκαλβανού: «…σαν τα σφαχτά στο χασαπιό στα ζώντα τους γδαρθήκαν»!!!

Σφαγή της Χίου: Οι Χιώτες ήταν από τους πλέον προνομιούχους σκλάβους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ο κυριότερος λόγος ήταν τα 22 μαστιχοχώρια του νησιού με μεγάλο εισόδημα που πήγαινε στην αδελφή του Σουλτάνου, με αραχνοϊφαντες- δαντέλες και αρώματα φυτών και μαστίχα που εφοδίαζαν την αριστοκρατία και τα χαρέμια. Άρα, κάποιοι Έλληνες προύχοντες καλοπερνούσαν  και έδειξαν αδιαφορία για τον ξεσηκωμό χειρότερη από τουρκοφιλία, (όπως αναφέρθηκε στη Β΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου). Γι’ αυτό, περισσότεροι από 25.000 Χιώτες (άλλοι μιλούν για διπλάσιο αριθμό) σφαγιάστηκαν με εντολή του Βαχίτ πασά, που ένοιωθε και ήσυχος με τη συνείδησή του, καθώς ο ίδιος γράφει στ’ Απομνημονεύματά του, γιατί είχε, λέει,  διαβάσει στο ιερό νομικό βιβλίο του Ιμάμη Σαρχουσνί, πως «η αποτομή του ξύλου και του λάρυγγος ανθρώπου διαφέρουν μεν, αλλά όχι στην περίπτωση λάρυγγος γκιαουρικού»!

Πόσοι ξέρουμε για τον αποκλεισμό του Ναυπλίου από τους Τούρκους (1537-1540) επί 39 μήνες; Μήπως διάβασαν για τον λιμό, που τους ανάγκαζε να πίνουν αλατόνερο και να τρώνε πεθαμένων σάρκες «μέχρι σαρκών ανθρωπίνων άπτεσθαι» (Φωτάκου  απομνημονεύματα). Αλλά και πόσοι ξέρουν για τον άλλο λοιμό, τις αρρώστιες δηλαδή που προκλήθηκαν από τον πρώτο; Για τη στέρηση της όρασης  και των δοντιών τους, για τη σκλήρυνση και τη στροφή των ποδιών προς τα πίσω, ώστε να μη θάβονται σε θέση ύπτια αλλά «κεκυρτωμένους εν τοις τάφοις τίθεσθαι», όπως γράφει ο Νικόλαος Μαλαξός, πρωτοπαπάς του Ναυπλίου;

Με ποίο θράσος, ύστερα από τόσα που αναφέραμε, έχουν δικαίωμα να χαρακτηρίζουν τον Κολοκοτρώνη σφαγέα των Τούρκων, αμάχων και μη στην πολιορκία και κατάληψη της Τριπολιτσάς; Στα σκοτεινά και υγρά, υπόγεια κελιά του φρουρίου της Τρίπολης έλιωναν από τον λοιμό φυλακισμένοι Έλληνες όμηροι αλυσοδεμένοι, καθένας με σιδερένιο κρίκο στον λαιμό και ενωμένοι ανά είκοσι με βαρεία αλυσίδα, ένας ψηλός προς ένα κοντό κρατούμενο και το αντίθετο, ώστε ο ένας διαρκώς να κυρτώνεται και ο άλλος να στέκει στις μύτες των ποδιών χωρίς στιγμή ανάπαυλας, για να μη ματώνουν τον λαιμός τους, με λίγο μόνο ψωμί και ψείρες κλπ. Ούτε τους αρρώστους από την ευλογιά λυπήθηκαν οι Τούρκοι στη Χίο. Γλύτωσαν τη σφαγή πέντε μόνον από τους 76 του λωβοκομείου (λεπροκομείου), όπως γράφει ο Χιώτης γιατρός Μικές Παϊδούσης. Γι’ αυτό, δεν χρειαζόταν ο Σπύρος Τρικούπης να προσπαθεί να δικαιολογήσει την οργή των Ελλήνων κατά των Τούρκων στην Τρίπολη, πολύ λιγότερο δε μας ενδιαφέρει η γνώμη του εκπροσώπου του ανθελληνικού ΕΛΙΑΜΕΠ Θ. Βερέμη (The Greeks in Tripolitza, 2018). Αρκεί να μάθετε πως το 2020 εισέπραξε το «μαγαζί» τους 1,2  εκατ. ευρώ από χορηγούς, μεταξύ των οποίων είναι και 10 πρεσβείες ξένων κρατών στην Ελλάδα μας (HELLAS FM, Νέα Υόρκη, Δημήτρης Φιλιππίδης).
 
Μήπως η τέχνη μεγάλης αξίας και ο υψηλού περιεχομένου πολιτισμός των Τούρκων  εξαντλείται  στους τρόπους με τους οποίους βασάνιζαν τους αιχμαλώτους ή στην πίστη τους για την αξία ή μη του Ελληνικού λάρυγγα ή στα σακιά με τα παραγεμισμένα κεφάλια και τα παστωμένα με αλάτι αυτιά, που έστελναν στην Αυλή του Σουλτάνου για παροχή οικονομικής επιβράβευσης; Μήπως έχετε ακούσει τι είναι η «Αλη-πασαλιάδα»;  Πρόκειται για το υψηλής αξίας έργο του στιχοπλόκου Τουρκαλβανού Χατζή Σεχρέτη, θαυμαστή του Αλή που, θέλοντας να μιμηθεί την «Ομηρική Ιλιάδα», αφιέρωσε το γραπτό του στον Αλή πασά για τα φρικτά του βασανιστήρια γράφοντας: «Αλή πασάς προβόδισε ασκέρι και τους πιάνει / Άντρες γυναίκες και παιδιά στο κούτζουρο τους βάνει»…

Απορώ με την απάθεια των κυβερνήσεών μας, με την πολιτική κατευνασμού των Τούρκων όλα τα χρόνια της μεταπολίτευσης, με τις διαρκείς υποχωρήσεις μας και τους  εξευτελισμούς, με τους ΣΥΡΙΖ-ΑΝΕΛ λέγοντας «δεν είμαστε μοναχοφάϊδες» και τους άλλους αντιπαραβάλλοντας την ερώτηση: «Μήπως θέλετε πόλεμο με τους Τούρκους»; Τους ερωτώ: Και το χρέος μας προς τους προγόνους; Και τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά;  Και το μαρτύριο του Ρήγα Φεραίου, του Κοσμά του Αιτωλού,  το γδάρσιμο του Διονυσίου του Φιλοσόφου, το σούβλισμα του Αθανασίου Διάκου, τα φρικτά βασανιστήρια του Κατσαντώνη με τα «κότσια» στο κρανίο ή το πισθάγκωνο κρέμασμα από την οροφή της φυλακής με κρίκο, ώσπου τα χέρια του να φύγουν από τις αρθρώσεις ή το σπάσιμο των οστών του με σφύρα μέχρι λιποθυμίας και θανάτου; Και οι Σουλιώτισσες στο Ζάλογγο ή τα βασανιστήρια των γυναικών της Νάουσας  στο «τσουβάλι με τις γάτες-τα ποντίκια ή τα φίδια»; Και ο απαγχονισμός του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού και των μητροπολιτών Κιτίου, Κυρήνειας και Πάφου (9 Ιουλίου 1821); Και ο αποκεφαλισμός 450 ακόμη κληρικών, εκτός όσων εξισλαμίστηκαν ή ήρθαν στην Ελλάδα και κατατάχτηκαν με τους επαναστάτες; Πόση ανατριχίλα σας προκαλούν τα μαρτύρια των Ελλήνων επαναστατών εναντίον των Οθωμανών; Πόση συγκίνηση και ταραχή σας προκαλεί η ανάμνηση των παληκαριών – πιλότων που χάνονται στο Αιγαίο, αναχαιτίζοντας τον Τούρκο; Πώς πρέπει να μετρήσουμε τον σεβασμό που τους οφείλουμε εμείς όλοι; Σκεφτήτε τα, τούτες τις μέρες που γιορτάζουμε 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821…

Α. Σπαθάτου, ιστορικός – αρχαιολόγος εκπαιδευτικός.