Επιμέλεια βίντεο - Φωτογραφίες : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Πηγή πληροφοριών : wikipedia
Λέγεται ότι πάνω από 600 περιστεριώνες υπάρχουν σε ολόκληρη την Τήνο. Μια παράδοση που διατηρείται στο νησί από την εποχή που οι Κυκλάδες ήταν στην κατοχή των Ενετών. Οι Ενετοί έφεραν τα περιστέρια στην Τήνο, γιατί με βάση το δίκαιό τους, ο περιστεριώνας ήταν αποκλειστικό προνόμιο των φεουδαρχών του νησιού. Μόνο μετά το 1715, που ανέλαβαν οι Τούρκοι, οι Τηνιακοί μπόρεσαν, εφ' όσον κατείχαν γη, να γίνουν ιδιοκτήτες κάποιου περιστεριώνα. Έτσι, ο περιστεριώνας έγινε σύμβολο υπεροχής, λόγω καταγωγής αλλά και οικονομικής ευχέρειας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι Τηνιακοί καλλιτέχνες μπόρεσαν να ξετυλίξουν την καλλιτεχνική ευφυΐα τους.
Οι περιστεριώνες είναι ιδιόμορφες κατασκευές, περίτεχνα διακοσμημένες εξωτερικά. Είναι κτισμένοι σε μέρη προστατευμένα από τον άνεμο και με ανοιχτό χώρο μπροστά για να ξανοίγονται τα περιστέρια, στις ρεματιές, στις πλαγιές, αλλά πάντα κοντά σε τρεχούμενα νερά και πηγές. Καθώς οι περιστεριώνες δεν είναι ποτέ στραμμένοι στο βορρά, όταν η θέση τους δεν προσφέρει καλή προστασία από τους ανέμους, υπάρχουν ένας ή δύο πλευρικοί τοίχοι πέρα από τις γωνίες του κτιρίου με μήκος από 0,75 έως 2.50 μέτρα και έτσι δημιουργείται αντιανεμικό φράγμα.
Πολλοί περιστεριώνες έχουν δύο ή τρεις ορόφους ύψος και όταν συμβαίνει αυτό το ισόγειο είναι μεγαλύτερων διαστάσεων, ώστε να αφήνει αύλειο χώρο στο πάνω πάτωμα. Ο περιστεριώνας είναι σύνθετο κτίριο, καθώς χρησιμοποιείται από τον ιδιοκτήτη ως εξοχική κατοικία, σταύλος, αχυρώνας κλπ. Η πόρτα εισόδου είναι ξύλινη χωρίς ρωγμές ή σπασίματα για να μην μπαίνουν μέσα οι εχθροί των περιστεριών, όπως τα φίδια, τα ποντίκια και άλλα ζώα αρπακτικά.
Ο ιδιοκτήτης κρατά τα κλειδιά για να μπαίνει μέσα και να συντηρεί το χώρο. Το εσωτερικό είναι ασοβάντιστο σε αντίθεση με το εξωτερικό που είναι πάντα σοβαντισμένο. Το πάνω μέρος των τοίχων είναι χωρισμένο σε μικρά ανοίγματα μικρού μεγέθους για να μπαινοβγαίνουν στο κτίριο τα περιστέρια, τόσο όμως μικρό για να περνάει αποκλειστικά το περιστέρι και όχι άλλα πουλιά, όπως οι κουρούνες. Τα διαζώματα δημιουργούνται με σειρά οριζόντιων πλακών στη κύρια όψη που εξέχουν από την επιφάνεια των τοίχων κατά 0,10 ή 0,15 μ. Για τα χωρίσματα αυτά, χρησιμοποιείται ντόπια πέτρα, και αναπτυσσόμενα, σχηματίζουν τετράγωνα, ρόμβους, τρίγωνα κλπ. Συνδεόμενα μεταξύ τους τα σχήματα αυτά, δηλώνουν τα αρχικά του ονόματος του ιδιοκτήτη, την ημερομηνία κατασκευής, αλλά και απεικονίσεις διάφορες, όπως δένδρα και λουλούδια.
Τα διακοσμητικά αυτά στοιχεία βρίσκονται σε ισότιμη διάταξη, συμμετρικά και αρμονικά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Οι τέσσερις γωνίες του κτιρίου είναι επιπλέον διακοσμημένες με πεσσούς ή κιονίσκους, που στεφανώνονται με σχήματα που θυμίζουν φτερούγες πουλιών ή σκιάχτρα. Η στέγη είναι επίπεδη, φτιαγμένη από αργιλόχωμα πατημένο που καλύπτει τις πλάκες της στέγης που είναι τοποθετημένες πάνω σε τράβες. Κάθε χρόνο ο ιδιοκτήτης, πριν τα πρωτοβρόχια πετύχαινε τη στεγανοποίηση της στέγης με το λεγόμενο κυλίνδρισμα. Τα περιστέρια εξέτρεφαν οι Ενετοί τόσο για το κρέας τους όσο και για την κοπριά τους η οποία είναι ιδανικό λίπασμα για τα οπωροκηπευτικά.
Ευχαριστούμε την εταιρεία "BLUE STAR FERRIES" που μας ταξίδεψε και πάλι στο Αιγαίο.