Επιμέλεια βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Πηγή πληροφοριών : http://urbanspeleology.blogspot.com/2013/09/blog-post_29.html
Είναι πράγματι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κάθε γωνιά ελληνικής γης κρύβει στα σπλάχνα της κάτι από το παρελθόν. Τις περισσότερες φορές είναι τα μνημεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού που έρχονται στο φως, πότε από την αρχαιολογική σκαπάνη και πότε από το τυχαίο σκάψιμο ενός οικοπέδου προκειμένου να μπουν τα θεμέλια ενός οικοδομήματος.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η παρουσία ευρημάτων δεν ανατρέχει στο ένδοξο ελληνικό παρελθόν αλλά σε σκοτεινές σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Όπως στην περίπτωση του γερμανικού οχυρού, τα απομεινάρια του οποίου βρίσκονται στην κορυφή του λόφου που δεσπόζει πάνω απ' την πόλη της Ραφήνας. Τσιμεντένιες βάσεις πυροβόλων όπλων, υπόγειες στοές και χώροι φύλαξης πυρομαχικών, όλα στον βωμό του ελέγχου του λιμανιού της Ραφήνας και της παράκτιας ανατολικής Αττικής από τους κατακτητές.
Η ιστορία του οχυρού και του υπόγειου καταφυγίου της Ραφήνας ξεκινά την πρώτη Μαΐου του 1941 με την είσοδο των Γερμανών στην περιοχή, οι οποίοι κατασκεύασαν στον λόφο Παναγίτσα, που βρίσκεται νοτιοδυτικά από το κέντρο της πόλης της Ραφήνας, οχυρωματικά έργα για την επίβλεψη του παρακείμενου λιμένα. Η δημοτική αυτή έκταση καταλαμβάνει περίπου 300 στρέμματα και έχει εξαιρετική θέα προς το λιμάνι, το κέντρο της Ραφήνας και την Πεντέλη.
Οι Γερμανοί επιστράτευσαν την 1η Μαίου του 1941 όλους τους ντόπιους κατοίκους της Ραφήνας, από 16 έως 60 ετών, και τους υποχρέωσαν σε καταναγκαστικά έργα για την κατασκευή του οχυρού. Οι εργασίες των κατακτητών περιλάμβαναν, εκτός των άλλων, σκάψιμο των ορυγμάτων και άνοιγμα των υπόγειων στοών. Κάθε κάτοικος έπρεπε να δουλεύει εκεί μια μέρα κάθε εβδομάδα. Για την ακρίβεια, πάνω στον λόφο δημιουργήθηκαν ανοικτές θέσεις πυροβόλων, αποθήκες, δεξαμενές, ορύγματα, καταλύματα και υπόγειες στοές.
Συμφωνα με τις πληροφορίες, κατασκευάστηκαν πέντε κυκλικές τσιμεντένιες βάσεις για βαρέα πυροβόλα, που είχαν έρθει πιθανότατα από τη Γραμμή Μαζινό στη Γαλλία. Είχαν διάμετρο 15 μέτρα και δυνατότητα περιστροφής 270 μοιρών, ενώ περιφερειακά υπήρχαν και υπόγειες αποθήκες πυρομαχικών. Η θέση του οχυρού ήταν στρατηγική καθώς από το ύψωμα αυτό μπορούσαν να επιβλέπουν όλη την περιοχή από το Σχοινιά μέχρι το Πόρτο Ράφτη. Επίσης, πληροφορίες αναφέρουν την κατασκευή και άλλων οχυρωματικών έργων στις γύρω παραλίες.