Το πέρασμα των σλαβόφωνων χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Με τόσες μπάρες να πρέπει να ανοιχτούν, κατορθώσαμε, τελικώς, να φθάσουμε στο Τελωνείο των Ευζώνων στις 9 το βράδυ. Αποφασίσαμε, αντί να υποστούμε την διαδικασία εξόδου απ' την Ελλάδα και εισόδου στα Σκόπια την επόμενη μέρα, να την υποστούμε εκείνη τη στιγμή και να διανυκτερεύσουμε στη Σκοπιανή πλευρά ώστε να κερδίσουμε χρόνο. Οι νταλικιέρηδες μας είχαν άλλωστε διαβεβαιώσει ότι οι Σκοπιανοί είναι ήσυχοι άνθρωποι και δεν πρόκειται να μας ενοχλήσουν. Επιμένουν βεβαίως οι γείτονες να αποκαλούν "Μακεδονία" τη μικρή τους χώρα, αλλά κι' εμείς θα συνεχίσουμε να την αποκαλούμε "Σκόπια". Ελπίζω να μη μας κρατήσουν κακία γι' αυτό. Στο κάτω κάτω, αν νοιώθουν ότι είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, συνεπώς Μακεδόνες, δεν έχουν παρά να ζητήσουν να προσαρτηθεί το κρατίδιό τους στην υπόλοιπη Μακεδονία η οποία ήταν, ανέκαθεν, και παραμένει Ελληνική. Εμείς θα τους δεχθούμε ευχαρίστως!
Αν πάντως σκοπεύετε να κάνετε το ίδιο ταξίδι και έχετε camper με σοφίτα, θα σας έλεγα να αποφύγετε τη δεξιά λωρίδα εξόδου των ι.χ. αυτοκινήτων στο Ελληνικό Τελωνείο, γιατί η οροφή του στέγαστρου απέχει μόλις 2.80 μ. απ' το έδαφος! Αν δεν θέλετε λοιπόν να μείνετε ξαφνικά... ξεσκέπαστοι, ακολουθήστε τη λωρίδα για τα ψηλά αυτοκίνητα. Θα σας συνιστούσα, στη συνέχεια, να κάνετε μια βόλτα στο κατάστημα με τα αφορολόγητα. Κάποια προϊόντα προσφέρονται σε αρκετά συμφέρουσες τιμές. Προσέξτε μόνο να μην αγοράσετε κούτες με τσιγάρα, γιατί ο κάθε επιβάτης στο αυτοκίνητο δικαιούται τέσσερα μόνο πακέτα. Αν σας πιάσουν στην επιστροφή στο Ελληνικό Τελωνείο, θα έχετε πρόβλημα. Εμείς πάντως δεν καπνίζουμε, οπότε τέτοιο πρόβλημα δεν αντιμετωπίσαμε.
Περάσαμε τις συνοριακές γραμμές Σκοπίων - Ελλάδος με συνοπτικές διαδικασίες, αφού κανείς δεν ζήτησε να ελέγξει το camper ή εμάς, εκτός από την πράσινη κάρτα που ζήτησε να δει η Σκοπιανή αστυνομία. Θα πρέπει εδώ να πω ότι χρειάζεται και διεθνές δίπλωμα οδήγησης, για τις χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο εκδίδει η ΕΛΠΑ αντί 45 ευρώ και μιας φωτογραφίας, με την επίδειξη απλώς του Ελληνικού διπλώματος και της αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου.
Κάποιος νταλικιέρης, που ρωτήσαμε, μας συνέστησε να κάνουμε δηνάρια στα σύνορα, γιατί οι Σκοπιανοί, όπως μας είπε, έχουν την τάση να κλέβουν εάν η συναλλαγή γίνει σε ευρώ και τους δοθεί η ευκαιρία. Άλλαξα λοιπόν 100 μόνο ευρώ στη Σκοπιανή τράπεζα και πήρα 6.100 Σκοπιανά δηνάρια ( 1 ευρώ = 61 δηνάρια), γνωρίζοντας πως η συνολική έκταση της χώρας ήταν μικρή και το πετρέλαιο αρκετά πιο φτηνό από όσο μας το πουλάνε στην Ελλάδα (56 έως 57 δηνάρια το λίτρο το πετρέλαιο, και 68 δηνάρια η αμόλυβδη βενζίνη). Καθόλου παράξενο, ως εκ τούτου, που πολλοί συμπατριώτες μας, από τα γύρω χωριά, μπαίνουν στα Σκόπια μόνο και μόνο για να φουλάρουν το ρεζερβουάρ τους και μερικά εφεδρικά μπιτόνια με βενζίνη ή πετρέλαιο! Κάποιοι συνδυάζουν μάλιστα το τερπνό μετά του ωφελίμου και, προτού επιστρέψουν στην Ελλάδα, δοκιμάζουν την τύχη τους σε ένα από τα τέσσερα καζίνο που υπάρχουν στην περιοχή γύρω από τα σύνορα των Σκοπίων! Το έπιασαν το νόημα οι Σκοπιανοί και, μαζί μ' αυτό, πιάνουν και τα ευρώ που αφήνουν στην τσόχα και τη ρουλέτα κάποιοι αμετανόητοι Έλληνες τζογαδόροι. Όσο για μας; Παρκάραμε λίγα μέτρα μακριά από τις μπάρες των συνόρων, κάναμε ένα γρήγορο ντουζ, φάγαμε κάτι στα γρήγορα και πέσαμε για ύπνο. Η επόμενη μέρα προβλεπόταν άλλωστε μεγάλη...
Στις επτάμισυ το πρωί της επομένης ξεκινήσαμε απ' τα σύνορα και μπήκαμε στον αυτοκινητόδρομο των Σκοπίων, που τελειώνει όμως μετά από μια δαδρομή δώδεκα περίπου χιλομέτρων, στο τέλος της οποίας υπάρχει πρατήριο καυσίμων όπου φουλάρισα το ρεζερβουάρ του camper, αλλά και δύο ακόμη δοχεία που προνόησα να πάρω μαζί, συνολικής χωρητικότητας ενενήντα περίπου λίτρων. Αυτά μας έσωσαν και έριξαν σημαντικά το συνολικό κόστος του ταξιδιού, αφού το ίδιο έργο "έπαιξε" και στις υπόλοιπες σλαβόφωνες χώρες στις οποίες η τιμή του πετρελαίου κυμαινόταν στα ίδια περίπου επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι από τα σύνορα της Σλοβενίας μέχρι και το Ντύσσελντορφ πήγαμε με πετρέλαιο Σλοβενίας, όπως και στην επιστροφή, από τα Ελληνικά σύνορα μέχρι το σπίτι μας πήγαμε με πετρέλαιο Σκοπίων. Καταλαβαίνετε τώρα. Μια απλή μετάγγιση ήταν, σε κάποιο από τα δεκάδες πάρκινγκ της διαδρομής, και κέρδος τριάντα περίπου ευρώ στο φουλάρισμα. Not bad, όπως θα έλεγαν και οι Άγγλοι...
Μετά το πρατήριο των καυσίμων, ο δρόμος, με μια λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, ακολουθεί το ποτάμι (Βαρδάρης) σε μήκος τριάντα περίπου χιλομέτρων, για να γίνει και πάλι αυτοκινητόδρομος μέχρι τα σύνορα της Σερβίας. Η διαδρομή είναι πάντως πολύ γραφική, με καλλιεργημένα χωράφια και απέραντες εκτάσεις "κρεμαστών" αμπελώνων που εξηγεί γιατί η περιοχή αυτή ονομάζεται "ο δρόμος του κρασιού".
Οδηγώντας στη δεξιά λωρίδα του αυτοκινητόδρομου των Σκοπίων, αντιμετώπισα ένα μικρό, αλλά εκνευριστικό πρόβλημα, το οποίο αν βρει τον οδηγό απροετοίμαστο μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ατύχημα. Πρόκειται για τις σκαμένες "ροδιές" που έχουν αφήσει στην άσφαλτο τα μεγάλα φορτηγά και που "καθοδηγούν", θα έλεγα, τις ρόδες του αυτοκινήτου σαν να πρόκειται για γραμμές τρένου! Ευτυχώς αυτό δεν συμβαίνει σε όλο το μήκος του αυτοκινητόδρομου των Σκοπίων αλλά μόνο σε ορισμένα σημεία της διαδρομής.
Αυτό που με εξέπληξε, λίγο πριν το αεροδρόμιο των Σκοπίων, ήταν η πινακίδα με την ένδειξη "αεροδρόμιο Μέγας Αλέξανδρος", που δεν πρόλαβα όμως να φωτογραφίσω, γιατί την προσπέρασα και δεν υπήρχε κατάλληλο σημείο να σταματήσω. Ποιο είναι το "περίεργο", εκτός της ολοφάνερης πρόκλησης; Είναι η μοναδική πινακίδα σε όλη τη χώρα που είναι γραμμένη στα Αγγλικά! Καθώς το σκεφτόμουν όμως λίγο αργότερα, μάλλον με ικανοποίησε το γεγονός ότι μια ξένη χώρα τιμάει την Ελλάδα δίνοντας στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσάς της το όνομα του μεγάλου Έλληνα στρατηλάτη. Γιατί δηλαδή να μην το δούμε κι' έτσι;
Αν νομίζετε πάντως πως οι Σκοπιανοί δεν έχουν διόδια στον αυτοκινητόδρομό τους, γελιέστε! Τα διόδια αυτά δεν έχουν βεβαίως καμμία σχέση με τα δικά μας, για να πούμε και του στραβού το δίκιο. Πληρώσαμε 230 Σκοπιανά δηνάρια σε τρεις δόσεις (70+90+70), δηλαδή κάτι λιγότερο από τέσσερα ευρώ για να καλύψουμε μια απόσταση διακοσίων περίπου χιλομέτρων.
Οι Σέρβοι, όμως, δεν ακολούθησαν τους χαμηλούς τόνους των Σκοπιανών γειτόνων τους. Παραδειγματιζόμενοι, προφανώς, από τους Έλληνες μεγαλο-εργολάβους, έχουν προσαρμόσει τα δικά τους διόδια αναλόγως. Έχουμε λοιπόν και λέμε : 570 δηνάρια Σερβίας λίγο πριν το Νις, 2.190 δηνάρια στην είσοδο του Βελιγραδίου και 1.000 δηνάρια λίγο πριν από τα σύνορα με την Κροατία. Σύνολο 3.760 δηνάρια, ήτοι 37,20 ευρώ! "Ξύπνησαν" οι Σέρβοι!
Τα συμβατικά ι.χ. αυτοκίνητα δεν πληρώνουν βεβαίως τα ίδια διόδια. Αυτά ισχύουν για τα campers. Ήταν χαρακτηριστικό, φθάνοντας μπροστά στο αυτόματο μηχάνημα ότι ενώ πίεζα το κάτω κουμπί, που ήταν για τα κοινά επιβατικά αυτοκίνητα, το καρτελάκι έβγαινε από την επάνω σχισμή που ήταν για τα φορτηγά! Ποιος μιμήθηκε ποιον, αναρωτήθηκα. Εμείς τους Σέρβους ή οι Σέρβοι εμάς;
Οι τιμές των καυσίμων πάντως είναι χαμηλές και στη Σερβία. 119,4 δηνάρια (1,18 ευρώ) το λίτρο για την αμόλυβδη, 106,9 δηνάρια (1,05 ευρώ) για το πετρέλαιο και 55 δηνάρια (0,54 ευρώ) το λίτρο για το αέριο. Η ισοτιμία ευρώ - δηναρίου Σερβίας : 1 ευρώ = 101,05 δηνάρια. Η ισοτιμία αυτή δεν είναι σταθερή, αφού οι Σέρβοι είναι αναγκασμένοι να ακολουθούν τα σκαμπανεβάσματα του ενιαίου Ευρωπαϊκού νομίσματος. Ας μην ξεχνάμε τις οδυνηρές υποτιμήσεις της δικής μας δραχμής πριν μπούμε στη ζώνη του ευρώ. Μακάρι όμως να τις είχαμε ακόμη και ας ήταν οδυνηρές. Με το ευρώ χάσαμε την εθνική μας κυριαρχία. Καλό είναι να το θυμόμαστε αυτό...
Τα πρώτα 126 χιλιόμετρα μετά τα σύνορα, ο δρόμος είναι γραφικός, αλλά στενός, με πολλές στροφές και επικίνδυνες προσπεράσεις. Το νοιώσαμε έντονα στην επιστροφή, όταν ο καιρός ήταν βροχερός και μερικά φορτηγά είχαν βάλει πίσω τους καμμιά εικοσαριά αυτοκίνητα διατηρώντας ένα μέσο όρο ταχύτητας γύρω στα 40-50 χιλιόμετρα την ώρα! Θυμήθηκα τις "παλιές καλές" ημέρες της άλλοτε ενιαίας Γιουγκοσλαβίας με τους στενούς δρόμους και τα κονβόϋ των φορτηγών που μετέτρεπαν το πέρασμα της μεγάλης εκείνης χώρας σε αληθινό εφιάλτη. Σε μερικά σημεία του σημερινού αυτοκινητόδρομου στη Σερβία παρατηρείται πάντως το ίδιο πρόβλημα στη δεξιά λωρίδα, όπως και στα Σκόπια. "Ροδιές" από φορτηγά αυτοκίνητα έχουν "σκάψει" την άσφαλτο, κάτι που εντείνει την προσοχή των οδηγών. Και δικαίως αναρωτιέται κανείς. Τα τέλη των διοδίων για ποιο λόγο ειπράττονται;
Η χώρα που έκλεψε όμως τις καρδιές μας, μετά την Αυστρία φυσικά, ήταν η Κροατία. Άριστος αυτοκινητόδρομος με ατελείωτες ευθείες και όριο ταχύτητας τα 130 χιλιόμετρα, πεντακάθαρο και καταπράσινο περιβάλλον, αξιοπρεπείς χώροι στάθμευσης με τουαλέτες, και περίφραξη σε όλο το μήκος του δρόμου για την προστασία των ζώων του δάσους από τους τροχούς των αυτοκινήτων! Σημειωτέον ότι η Κροατία δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το νόμισμά της, το Κροατικό κούνα, ισοδυναμεί με 0,14 του ευρώ (100 ευρώ = 709 κούνα). Η τιμή της αμόλυβδης είναι 8,17 κούνα (1,18 ευρώ) το λίτρο, και του πετρελαίου 7,71 κούνα (1,08 ευρώ) το λίτρο. Διόδια εισπράττουν πλέον και οι Κροάτες, επιφυλάσσοντας κι' αυτοί άνιση μεταχείριση για τους κατόχους campers. Πληρώσαμε συνολικώς 167 κούνα, δηλαδή 23,55 ευρώ, ποσό όμως που δεν μας ενόχλησε ιδιαιτέρως βλέποντας την υψηλή ποιότητα παροχών του αυτοκινητόδρομου. Πρέπει επίσης να θυμίσω πως στην Κροατία ανήκουν οι υπέροχες ακτές της Δαλματίας, ένα ταξίδι που έχει ήδη μπει στα υπ' όψιν για το μέλλον...
Η Σλοβενία είναι, ως γνωστόν, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει υιοθετήσει τη μέθοδο των Αυστριακών για την είσπραξη των διοδίων. Ο κάτοχος ενός ι.χ. αυτοκινήτου πρέπει να πληρώσει 15 ευρώ στην είσοδο της χώρας για την αγορά μιας βινιέτας, την οποία πρέπει να κολλήσει στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου του. Με τη βινιέτα αυτή μπορεί να κάνει απεριόριστη χρήση των αυτοκινητόδρομων της Σλοβενίας για μία εβδομάδα. Επειδή επιλέξαμε τον δρόμο που περνάει από τη Λουμπλιάνα και οδηγεί στη Γερμανία μέσω Σάλτσμπουργκ, πληρώσαμε άλλα 6,5 ευρώ για το πέρασμα του μεγάλου συνοριακού τούννελ. Στην επιστροφή δεν χρειάστηκε να πληρώσουμε το ποσό αυτό γιατί επιστρέψαμε μέσω Graz.
Συνεχίζεται... http://www.ribandsea.com/main/index.php/campers/ektheseis/1189-caravan-salon-dusseldorf-meros-g