Rib and Sea

Του Απόστολου Κανδιάνου Σαραντίδη.

1. Ιστορία

Ο ευρύτερος μικρασιατικός χώρος μέχρι τα βάθη της Ανατολίας, κατοικούνταν από Πέρσες και Μήδους την 1η π.Χ. χιλιετία και σύντομα οι όροι ταυτίστηκαν μεταξύ τους. Η δυναστεία των Αχμενιδών θα κυριαρχήσει ως τον Ινδό ποταμό και θα αισθανθούν τόσο ισχυροί ώστε θα κινηθούν δυτικά στον ελληνικό χώρο προς την Ευρώπη. Οι Περσικοί Πόλεμοι τους σταμάτησαν οριστικά και ο Μ.Αλέξανδρος τους κατέλαβε και τους διέλυσε στρατιωτικά, όχι όμως πολιτιστικά.

Στη συνέχεια οι Διάδοχοι δεν κατάφεραν και πολλά, με αποτέλεσμα ως Πάρθοι και κατόπιν ως Σασσανίδες να ανασυνταχθούν και τον 7ο αιώνα να εξισλαμισθούν από τους Άραβες. Το τελικό χτύπημα από τον Ηράκλειο τον ίδιο αιώνα τούς περιορίζει οριστικά μακριά από τη Μεσόγειο.

Τον 13ο αιώνα υποτάσσονται στην τεράστια Μογγολική Αυτοκρατορία. Ακολουθεί η υποταγή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για λίγο μέχρι την ανεξαρτησία τους τον 16ο αιώνα. Βρετανοί και Ρώσοι λόγω της στρατηγικής περιοχής του Καυκάσου και της Κασπίας, προσπαθούν να διεισδύσουν. Το 1908 ανακαλύπτονται μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου.  Το 1925 οι Ρεζά ανατρέπουν με πραξικόπημα το παλαιό καθεστώς καθιστώντας μια νέα ολοκληρωτική ηγεμονία δυτικόφιλη ως το 1979 που  ανατρέπονται από το θεοκρατικό σιϊτικό καθεστώς το οποίο κυβερνά με σιδηρά πυγμή μέχρι και σήμερα.

2. Θέση

Η παρατήρηση στον χάρτη του σήμερα τοποθετεί το Ιράν στη θέση τού ανατολικότερου σημείου της Μέσης Ανατολής να συνορεύει με την Ορθόδοξη Ρωσία, τη σουνιτική Τουρκία και το σουνιτικό Ιράκ. Τουρκμενιστάν, Αφγανιστάν και Πακιστάν δυτικά, δεν παίζουν ακόμη γεωστρατηγικά και δεν ανήκουν στη Μ.Ανατολή.

Οι τρεις πρώτοι λαοί γενετικά και πολιτιστικά δεν έχουν καμία σχέση με τους Πέρσες του Ιράν. Οι Ρώσοι είναι ευρωπαϊκό φύλλο, οι Τούρκοι μογγολικό (όσοι είναι) και το Ιράκ τεχνητό κράτος, γέννημα του Α΄Π.Π. της Αγγλίας λόγω κοιτασμάτων, με αραβικό πληθυσμό. Από τον Καύκασο το Ιράν εκδιώχθηκε από τους Ρώσους οι οποίοι δημιούργησαν εκεί την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν για τον έλεγχο των περασμάτων, μιας και η περιοχή αποτελεί κλειδί, το οποίο το Ιράν πλέον δεν ελέγχει.

Ελέγχει όμως πλήρως τον Περσικό Κόλπο και τις θαλάσσιες ροές μέχρι τους βασικούς χερσαίους αγωγούς και αυτό το καθιστά παίκτη υπολογίσιμο και η Γεωστρατηγική έχει άμεση σχέση με τη Γεωγραφία.

Με κανέναν από τους λαούς που συνορεύει το Ιράν δεν μπορεί να υπάρξει εθνοτικά ή θρησκευτικά, συνεπώς αυτό που μένει είναι το παλαιό ιστορικό παρελθόν και η θρησκεία. Αλλά είναι σιϊτες, δηλαδή ορκισμένοι εχθροί με τους γύρω τους μουσουλμάνους.  

3. Όνομα

Η Αρμενία αυτόχθονες και το Αζερμπαϊτζάν τεχνητό κράτος σε έδαφος της ιστορικής Αρμενίας φιλοξενεί αν και μωαμεθανοί στρατιωτική βάση του Ισραήλ ώστε αυτό να αποκτά στρατηγικό βάθος πάνω από το Ιράν. Στη διπλωματία δεν υπάρχουν φιλίες αλλά μόνο συμφέροντα. Ομοίως και στα ονόματα. Έποικοι πολέμου οι Αζέροι όπως και οι λεγόμενοι Παλαιστίνιοι. Όνομα ανύπαρκτο σε ανάμνηση των εξαφανισμένων Φιλισταίων, που έδωσαν οι Ρωμαίοι στην περιοχή τον 1ο μ.Χ. αιώνα όταν εκδίωξαν τους Εβραίους και έποικοι πολέμου της ιστορικής Ιουδαίας με το Χαλιφάτο του 7ου αιώνα, που απέτυχε να αποτρέψει η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η λεγόμενη ανύπαρκτη Βυζαντινή. Το βρώμικο κόλπο της αλλαγής ονόματος λειτούργησε άψογα και από τους Φράγκους Γερμανούς για να οικειοποιηθούν το καρλομάγνειο άγος.

Για να κατακτήσεις μια περιοχή, μετά από τα όπλα αλλάζει ο κατακτητής το όνομα. Συνηθισμένη τακτική ακόμη και σε ειρηνική περίοδο. Βλέπε δήθεν μακεδονικό έθνος, τάχα μακεδονική γλώσσα και κράτος Βόρεια Μακεδονία.

Αντίθετα, το Ιράν αντικαθιστώντας το όνομά του από Περσία, πατά ως αυτόχθων ιστορικός λαός σε ιστορικό όνομα από το ζωροαστρικό του παρελθόν.

4. Ερώτημα

Γιατί το σιϊτικό Ιράν 1500 χλμ μακριά θέλει να εξολοθρεύσει το Ισραήλ; Με Ιστορία, Γεωγραφία και Μαθηματικά δίδονται τέτοιες απαντήσεις και η εξίσωση έχει λύση αν τοποθετηθούν σωστά τα δεδομένα.

Κατ’ αρχάς, η απάντηση πρέπει να απαντήσει πρώτα τι όφελος θα προσκομίσει αν το καταφέρει ενώ γνωρίζει ότι κι αν αυτό συμβεί, το κενό πρώτοι θα τρέξουν να καλύψουν οι σουνίτες Άραβες από δίπλα. Λογικά, κανένα.

Οι Άραβες όλων των αποχρώσεων ζητούν την απομάκρυνση του Ισραήλ για γεωοικονομικούς αρχικά λόγους λόγω αγωγών, με την αλλαγή της γεωπολιτικής. Αυτοί όμως επιζητούν ακόμη και σε Συντάγματά τους και όρκους τη γενοκτόνηση των Εβραίων. Σε αυτό το πλαίσιο είναι και η 7η Οκτωβρίου με τις ξεκοιλιασμένες γυναίκες και τα σφαγιασμένα παιδιά και ηλικιωμένους.

5. Διαπιστώσεις

Εδώ έρχεται μια ιστορική διαχρονική διαπίστωση που επέχει θέση δόγματος, ότι κατεξοχήν οι πόλεμοι έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα. Η θρησκεία επικαλύπτει την οικονομία και η οικονομία χρησιμοποιείται για την επικράτηση της θρησκείας. Σε πλήρη αντιδιαστολή με την πίστη που έχει να κάνει με την Αλήθεια. Ως θρησκεία νοείται και ο ναζισμός και ο κομμουνισμός στο υλιστικό πεδίο με αρχές και πεδίο υπακοής παρόμοια. Άλλωστε οι Φρουροί της Επανάστασης στο Ιράν εξολόθρευσαν τους μαρξιστές ιρανούς που πολέμησαν για την επικράτηση της επανάστασης αφού τους χρησιμοποίησαν για τον σκοπό τους.

Το Ιράν γνωρίζει ότι είναι ανεπιθύμητο στην Αραβική Χερσόνησο και λόγω καταγωγής αλλά κυρίως λόγω άλλου θρησκευτικού δόγματος της ίδιας φαινομενικά θρησκείας. Τη δυσκολία αυτή προσπαθεί να την ξεπεράσει εκμεταλλευόμενη τα ιστορικά πάθη και το ιερό θρησκευτικό μίσος προς το Ισραήλ των Αράβων της Χαμάς στη Γάζα, των Χούθι στην Υεμένη, των παραστρατιωτικών στο Ιράκ και της Χεσμπολάχ στον Λίβανο. Τους τελευταίους έχει εξοπλίσει και οργανώσει δραστικά μέσα σε ξένο κράτος. Οι περισσότεροι από τους παραπάνω είναι σουνίτες, δηλαδή εχθροί αλλά  βασικό δόγμα είναι πως το γεωπολιτικό συμφέρον είναι πάνω από έθνη, κράτη και θρησκείες.

6. Απαντήσεις

Με αυτό το τρίγωνο επιχειρεί να ελέγξει την αραβική χερσόνησο και να καταστρέψει το Ισραήλ; Θα ήταν ανόητοι να το πιστεύουν. Όχι. Πολύ απλά πέρα από το μαθηματικό τρίγωνο και κάτω από τη Γεωγραφία υπάρχει η Ιστορία. Και η Ιστορία τούς τοποθετεί στρατηγικά να προσπαθούν να υλοποιήσουν την επάνοδό τους και έξοδο μετά από 1500 χρόνια στη Μεσόγειο.

Τυχαία δεν επελέγη ο Λίβανος ως βάση της Χεσμπολάχ που συνορεύει και με το Ισραήλ χαϊδεύοντας τους αραβικούς πόθους εξόντωσής του. Αλλά και πάλι οι βραχίονες αυτοί δεν είναι ικανοί να το πράξουν και αν το έκαναν θα ωφελούνταν τα όμορα αραβικά φύλα και όχι το Ιράν 2000 χλμ μακριά. Γιατί, τότε;

Η απάντηση είναι: «Δι’ αυτών γενικευμένη αποσταθεροποίηση». Ο λαός το λέει, «Στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται». Εκεί ακριβώς στοχεύει το Ιράν: Στην αναδιανομή της γεωπολιτικής τράπουλας προς το δικό του όφελος αν βολέψει, από τη γενικευμένη αποσταθεροποίηση που θα προκαλέσουν οι βραχίονές του.

7. Συμμαχίες

Για να πετύχει ο παραπάνω στόχος χρειάζονται: ισχύς που δεν έχει με παλαιωμένα οπλικά συστήματα και τεχνολογία, χρήματα που διαθέτει λόγω υδρογονανθράκων υπό τη διαχείριση όμως των μουλάδων, ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει αλλά καταπιεσμένο από τη θεοκρατία έτοιμο να ξεσπάσει και συμμαχικό πλαίσιο. Χωρίς αυτό δεν μπορεί να γίνει τίποτα και δεν το έχει.

Με την Τουρκία έχουν ως μονοφυσίτικα καθεστώτα και τα δύο λυκοφιλία λόγω ανταγωνισμού ισχύος και περασμάτων. Με τη Ρωσία ένωση προσωρινών συμφερόντων λόγω Ουκρανίας με ημερομηνία λήξεως. Με τα σουνιτικά αραβικά έθνη κάκιστες σχέσεις και από το 1979 έχει χάσει τον μεγάλο παίκτη που λέγεται ΗΠΑ. Για την ακρίβεια η Δύση έκανε την γκάφα να υποτιμήσει την Επανάσταση και να χάσει τον πιο πολύτιμο σύμμαχο και παίκτη στην περιοχή. Τεράστιο λάθος.

8. Οφέλη

Η αξία μιας συμμαχίας φαίνεται στην πράξη και τη βλέπουμε ξεκάθαρα στο Ισραήλ σήμερα. Τα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή και τα εβραϊκά κεφάλαια συσπειρώνουν και δημιουργούν ασπίδα και ομπρέλα απροσπέλαστη στις ασύμμετρες απειλές και επιθέσεις. Τα δεδομένα στον σύγχρονο Δρόμο του Μεταξιού δεν αφήνουν περιθώρια για σιϊτική ιρανική παρέμβαση με συμμαχικό ρωσικό και κινεζικό πλαίσιο.

Ειδικά το τελευταίο έχει πολλαπλάσια οφέλη από τον θαλάσσιο διάδρομο μέσω Ινδίας, Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ προς Κύπρο, Ελλάδα και Ευρώπη, με μεγάλο χαμένο την Τουρκία η οποία από μεγάλος χερσαίος παίκτης που προσπαθεί να γίνει, τώρα παρακολουθεί να μην την παίζουν. Για την επίθεση στον Λίβανο ουδεμία μεγαλοστομία όπως στη Γάζα. Λέξη! Απλά διότι το πλαίσιο είναι εντελώς διαφορετικό και δεν την παίρνει.

9. Επί του πρακτέου

Το Ισραήλ ήδη εισέβαλε μερικά χιλιόμετρα στον Λίβανο και το Ιράν αν έκανε στις 1/10/2024 το καλύτερο που μπορούσε, το Ισραήλ είναι ο νικητής. Χαμάς, τέλος. Χεζμπολάχ αποκεφαλισμένη. Αραβικές χώρες δίπλα, ουδέτερες. Υπέρ του ισχυρού πάντα η ουδετερότητα. ΗΠΑ και Αγγλία σταθερά στηρίζουν Ισραήλ οπλικά και επιχειρησιακά.

Δεν μπορεί το Ισραήλ να κάνει πίσω λόγω παρούσας τακτικής και ενεργούμενης στρατηγικής. Η Συρία όμως είναι το κομμάτι που ενδιαφέρει στρατηγικά αν η Χεσμπολάχ βρει καταφύγιο εκεί και την αποσταθεροποιήσει. Ο Λίβανος θα γονατίσει. Ήδη ο στρατός του αποσύρεται βόρεια για να κάνει χώρο στον ισραηλινό.

10. Αποσταθεροποίηση

Αν η Συρία αποσταθεροποιηθεί, η γεωστρατηγική ισορροπία στη Μ.Ανατολή αλλάζει λόγω κουρδικού. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ζητούμενο είναι πρώτα ποιος έχει συμφέρον να αλλάξει και μετά αν είναι ισχυρός να το επιβάλει. Ποιος ωφελείται τελικά. Στη Συρία εμπλέκεται άμεσα η Ρωσία και έμμεσα η Γαλλία. Η Γαλλία και στον Λίβανο.

Αν η Ρωσία κρίνει ότι τη συμφέρει, θα παίξει αναθεωρητικά. Το ΝΑΤΟ για να μη χάσει, θα ακολουθήσει. Για την ώρα το τελευταίο παίζει συντηρητικά. Υπέρ του status quo δηλαδή.

Το Ιράν ταπεινωμένο από τις τελευταίες επιτυχίες του Ισραήλ έκανε ό,τι μπορούσε για να διατηρήσει κάποιος κύρος. Στρατηγικά δεν θα είχε αντίρρηση να θυσιάσει σε μελλοντική αποσταθεροποίηση το κουρδικό του κομμάτι για μια έξοδο στη Μεσόγειο. Τούτο φαίνεται και στον πόθο για αποσταθεροποίηση της περιοχής που θυσιάζει και το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, αφού στην επίθεση της 1/10 προειδοποίησε με μυστική διπλωματία το Ισραήλ.

Απέτυχε όμως και πάλι διότι κανένας στόχος σοβαρός δεν κτυπήθηκε, κανένας νεκρός δεν υπήρξε και συσπείρωσε όλη την αντίπαλη συμμαχία εναντίον του ακόμη και την αραβική διά της ουδετερότητας.

11. Αντίδραση

Με αυτά τα δεδομένα το τελευταίο ερώτημα είναι τι θα κάνει το Ισραήλ και πώς. Βλέπουμε να μην υπάρχει καμία αλλαγή στο συμμαχικό του πλαίσιο. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ μπαίνουν δυναμικά στο παιχνίδι. Δηλαδή στρατιωτικά αν υπάρξει ανάγκη.

Η Ρωσία ακόμη δεν αντέδρασε. Αυτό δεν σημαίνει ότι η διπλωματία σταματά. Ο πόλεμος είναι διπλωματία με άλλα μέσα και ο στρατός πολλαπλασιαστής ισχύος. Οι στρατηγικοί στόχοι δεν αλλάζουν σε μικρή χρονική κλίμακα. Οι χρονοστρατηγικοί, σχεδόν ποτέ και πάνε με τους αιώνες και τις χιλιετίες.

Η δυτική υψηλή στρατηγική επιδιώκει απελευθέρωση του Ιράν και του Λιβάνου από τα θεοκρατικά και τρομοκρατικά στοιχεία. Ο αντίλογος θα πει ότι θα υποταχθούν στα καπιταλιστικά συμφέροντα. Είναι τελικά θέμα επιλογής της ηγετικής ελίτ και κάθε αλλαγή κρίνεται εκ του αποτελέσματος.

Το Ιράν θα προσπαθήσει να κρατήσει το όποιο κύρος. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Ισραήλ θα απαντήσει αντιδρώντας και μάλιστα δυναμικά και σύντομα. Κατά προτίμηση πριν από την επέτειο της 7ης Οκτωβρίου και πριν από τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2024. Το Ισραήλ θέλει να προστατεύσει τον λαό του από τις επιθέσεις, να επιστρέψουν οι 60.000 πρόσφυγές του στο βόρειο Ισραήλ και να συνεχίσει να εξυπηρετεί τα δυτικά συμφέροντα για να επιβιώσει στα υπάρχοντα σύνορα.

12. Χτύπημα

Υπάρχουν τρεις επιλογές χτυπημάτων που θα μπορούσε να κάνει: Οικονομικό, στρατιωτικό στις πετρελαϊκές του εγκαταστάσεις και στρατιωτικό στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις. Το πρώτο είναι και το πιο ανώδυνο διότι τα κεφάλαια ξαναγίνονται ή βρίσκονται.

Οι πετρελαϊκές του εγκαταστάσεις είναι πιο ευάλωτες αλλά το Ιράν είναι από τους πιο σημαντικούς παγκόσμιους προμηθευτές υδρογονανθράκων και είναι πιθανό να προκληθεί μικρής ή μεγάλης κλίμακας οικονομική κρίση.

Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι σε εξέλιξη και λέγεται ότι σε 2-3 χρόνια θα είναι σε θέση να παραγάγει πυρηνικές κεφαλές. Πολλές φορές η Δύση με εμπάργκο το πήγε πίσω. Αν είχε ολοκληρωθεί, το Ισραήλ θα ήταν στα κάγκελα. Αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι εφησυχάζει και δεν το παρακολουθεί. Άποψή μας, ότι δεν θα επιτραπεί διότι ανατρέπει επικίνδυνα όλη τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική ισορροπία της περιοχής.

Αν η Δύση επιτρέψει στο μαντρόσκυλό της Ισραήλ στην περιοχή να το πράξει, είναι ζητούμενο. Το βέβαιον είναι ότι το Ισραήλ το οποίο διαθέτει πυρηνικά άσχετα αν επίσημα δεν το επιβεβαιώνει, εάν αισθανθεί ότι θα κινδυνέψει και ήρθε η ώρα, δεν θα πάρει την άδεια κανενός και θα χτυπήσει με συμβατικά τελευταίας τεχνολογίας και ακρίβειας.