Rib and Sea

Του Γιώργου Ελιά.

Στο έπος της Οδύσσειας, θεμέλιο του ελληνικού κόσμου, ο Όμηρος μας αναφέρει τα μεγάλα υπερπόντια ταξίδια του Οδυσσέα με σημαντικό σταθμό το νησί της μάγισσας βασίλισσας Κίρκης.

Μετά τις Ηράκλειες στήλες, σημερινό Γιβραλτάρ, και πλέοντας στον Ατλαντικό δυτικά, ξεπερνά το φαινόμενο του Λυκαυγούς [Albedo] στον πρώτο μεσημβρινό, φτάνει στο κατάφυτο και τροπικό νησί της Κίρκης. Εκεί πέρασε δύσκολα και αινιγματικά παθήματα.

Η Ενριέτα Μέρτζ, αμερικανίδα συγγραφέας, στο σημαντικό πόνημά της "Υνοψ Πόντος" βάζοντας στο χάρτη τις γεωγραφικές περιγραφές και τα αστρονομικά και ναυτικά στοιχεία από το ομηρικό έπος, μας οδηγεί στα νησιά Μαδέρες, δυτικά του Γιβραλταρ και των ακτών της Πορτογαλίας. Ενας ακόμη σημαντικός σταθμός ήταν τό νησί τής Ωγυγίας και της νύμφης Καλυψούς όπου έμεινε εκεί ο Οδυσσέας μέχρι τη σύναξη του Διός και της Αθηνάς και την αποστολή του Ερμή για να μεταφέρει την απόφαση του μεγάλου Πατέρα των θεών για την επιστροφή του ήρωα στην Ιθάκη.

Ο Πλούταρχος, στό έργο του "Ηθικά" και στο "Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης" αναφέρει ότι από τη Βρετανία πλέοντας για πέντε μερόνυχτα με μεγάλο καράβι δυτικά στον Ατλαντικό το ρεύμα σε οδηγεί στο νησί της Ωγυγίας που περιλαμβάνει και άλλα νησιά. Σε αυτό τό σημείο, στο μέσον του Ατλαντικού υπάρχουν οι Αζόρες, θέση στην οποία συμφωνεί στο έργο της και η Ε. Μέρτζ που παραθέτει και τις περιγραφές του Ομήρου για την Ωγυγία και το σπήλαιο της Καλυψούς, φέρνοντάς το σε αντιστοιχία με το νησί Τερθέϊρα των Αζορών και το σπήλαιο Algar de Carvao.

Οι περιγραφές οι γεωγραφικές, με κάθε επιφύλαξη, μας οδηγούν στα νησιά αυτά, αλλά όπως και να έχει, ακόμη και να μην είναι ορθές οι σύγχρονες διαπιστώσεις, οι γνώσεις αυτές που περιγράφονται στα αρχαία κείμενα μας φέρνουν κοντά στην πανάρχαια ναυσιπλοία των προγόνων μας.